Gwella Hygyrchedd – gwersi a ddysgwyd o ymagwedd gyfunol

Cawsom amrywiaeth eang o gyflwyniadau drwy gydol y gynhadledd. Un thema a ddaeth i’r amlwg i mi oedd y ffordd roedd defnydd o ddull dysgu cyfunol yn cynnig gwell hygyrchedd yn benodol drwy deilwra cynnwys modiwlau i weddu i anghenion myfyrwyr. Ym Mhrifysgol Aberystwyth rydym ni’n falch fod gennym ystod mor amrywiol o fyfyrwyr ac rydym yn darparu dull addysgu cynhwysol. Mae rhai o’r ffyrdd mae ein cyrsiau wedi’u haddasu mewn ymateb i’r amgylchiadau addysgu heriol drwy gydol y pandemig wedi cael effaith sylweddol ar wella hygyrchedd i’n myfyrwyr.

Cafwyd sgwrs wych gan Neil Taylor o’r Adran Cyfrifiadureg ar ei brofiadau’n creu adnoddau gwe rhyngweithiol hygyrch. Roedd yn ceisio datrys dryswch ynglyn â lleoliad dogfennau roedd wedi’u creu i ddarparu gwybodaeth ar gyfer traethodau hir trydedd flwyddyn. Datblygodd sphinx-doc oedd yn casglu’r holl wybodaeth mewn un lle ac mewn fformat fwy hygyrch. Roedd yn gallu ffurfweddu gwahanol themâu a ffontiau i gyd-fynd ag anghenion y myfyrwyr. Roedd sgwrs Neil yn pwysleisio pwysigrwydd dyluniad rhyngwyneb y dudalen gwe i sicrhau hygyrchedd eang.  I gael rhagor o wybodaeth, cliciwch yma i weld y cyflwyniad.   

Rhoddodd aelodau o’r Adran Saesneg ac Ysgrifennu Creadigol gyflwyniad oedd yn cyflwyno achos o blaid y model hyflex. Dr Louise Marshall, Dr Malte Urban a’r Athro Matt Jarvis oedd yn arwain y cyflwyniad oedd yn gwerthuso manteision y model addysgu hyflex. Roedd myfyrwyr yn gwerthfawrogi hyblygrwydd y dull addysgu ar-lein, oedd yn golygu os oedden nhw’n absennol oherwydd ynysu, salwch neu amgylchiadau eraill, eu bod yn dal i allu ymgysylltu â’r cynnwys a mynychu sesiynau. Siaradodd dau fyfyriwr o’r adran, Alex a Louise, am eu profiadau cadarnhaol o’r model hyflex a sut roedd yn gwella hygyrchedd a chynhwysiant. Rhaid cyfaddef mai hwn oedd un o fy hoff gyflwyniadau, felly os cewch chi gyfle, gwrandewch arno. I gael rhagor o wybodaeth, cliciwch yma i weld y cyflwyniad.  

Cafwyd cyflwyniad gan Dr Tristram Irvine-Flynn o’r Adran Daearyddiaeth a Gwyddorau’r Ddaear ar greu Teithiau Maes 3D i Gadair Idris. Ysbrydolwyd hyn i ategu rôl gwaith maes mewn modiwlau Daearyddiaeth. Drwy addasu adnoddau mae’r adran wedi creu amgylchedd mwy hygyrch a phrofiad dysgu gweithredol. Mae’n adnodd dysgu gwych gyda llawer o botensial i gynyddu ac ehangu ei ddefnydd. I gael rhagor o wybodaeth, cliciwch yma i weld y cyflwyniad.  

Roedd cyflwyniad Kittie Belltree, Mary Glasser, Cal Walters-Davies, a Caroline White o’r Gwasanaethau Cymorth i Fyfyrwyr a Gyrfaoedd yn ymwneud ag effeithiau dysgu cyfunol ar fyfyrwyr niwroamrywiol. Nodwyd nad oedd profiad pob myfyriwr o ddysgu cyfunol yn arbennig o fanteisiol a bod rhai myfyrwyr niwroamrywiol yn ei chael yn anodd addasu i’r dulliau newydd o ddysgu ac addysgu. Yn y cyflwyniad cafwyd gwybodaeth gan y gwasanaeth hygyrchedd ar ffyrdd y gall staff gefnogi myfyrwyr niwroamrywiol a helpu i sicrhau bod cynnwys eu modiwlau’n hygyrch. Hefyd cafwyd canllaw defnyddiol ar gyfer addysgu cynhwysol. I gael rhagor o wybodaeth, cliciwch yma i weld y cyflwyniad. 

Rwy’n credu mai’r hyn mae’r symud cyflym i’r model hyflex wedi’i ddangos yw’r defnydd ehangach posibl o ddulliau gwahanol o addysgu. Mae wedi arwain at ddarlithwyr yn gallu rhoi cais ar gyflwyno dulliau mwy beiddgar o addysgu ac asesu. Mae wedi cynnig cyfle i adrannau fyfyrio ar y ffordd y caiff cynnwys cyrsiau ei gyflwyno ac wedi dysgu rhai gwersi a sgiliau allweddol y gellir eu defnyddio i ddatblygu cynnwys cyrsiau ymhellach.

Myfyrwyr fel cynhyrchwyr digidol

Yn ddiweddar, traddododd yr Athro Rafe Hallett o Brifysgol Keele brif araith a oedd yn ymchwilio i’r cysyniad o fyfyrwyr fel cynhyrchwyr digidol.

Roedd ei gyflwyniad yn annog addysgwyr i ddarganfod pa ddulliau y mae myfyrwyr eisoes yn eu defnyddio i gyd-greu ac sy’n eu galluogi i gydweithredu wrth gynhyrchu gwybodaeth. Yn ôl yr Athro  Hallett, mae’r dull saernïol hwn o weithio yn arwain at brofiad mwy ystyrlon. Mae’r myfyrwyr yn creu allbynnau sydd ar gael yn allanol i systemau prifysgol a gellir eu dangos a’u rhannu fel eu hallbynnau ‘nhw’. Mae hyn yn cyfrannu at yr ymdeimlad bod eu gwaith ‘o bwys’, ac mae’n hollol wahanol i gyflwyno asesiad gan ddilyn y diwyg arferol, h.y. asesiad sy’n cael ei ddarllen, ei farcio a’i archifo.

Mae galluogi myfyrwyr i fod yn gynhyrchwyr digidol yn golygu bod angen iddynt adeiladu ar y sgiliau sydd ganddynt eisoes ac i ddatblygu critigolrwydd digidol er mwyn dewis yr adnoddau digidol cywir ar gyfer yr hyn y maent yn ceisio’i wneud. Mae’n un ffordd o hwyluso asesiadau mwy dilys, sy’n gysyniad a drafodwyd gan Kay Sambell a Sally Brown yn ein gŵyl fach yn ddiweddar.

Beth sydd angen i ni ei ystyried wrth gynllunio ar gyfer addysgu yn 2021/22?

Mae bron yn amser paratoi ar gyfer addysgu yn 2021/22. Er bod llawer o ansicrwydd o hyd ynghylch yr hyn y byddwn yn gallu ei ddarparu, hoffem rannu rai pwyntiau gyda chi sy’n werth eu hystyried wrth gynllunio ar gyfer y flwyddyn nesaf. Mae’r pwyntiau hyn yn codi o’n myfyrdodau a’n profiadau o gefnogi staff a myfyrwyr dros y flwyddyn academaidd ddiwethaf, yn ogystal ag ystyriaethau gan gydweithwyr ar draws y sector.

Sut fyddwn ni’n mesur i ba raddau mae myfyrwyr yn ymgysylltu?

Mae’r hyn mae ymgysylltiad myfyrwyr yn ei olygu a sut rydym ni’n ei fesur wedi newid dros y flwyddyn ddiwethaf. O’r blaen mae’n bosibl y byddem ni’n mesur ymgysylltiad myfyrwyr drwy edrych ar eu cyfranogiad yn ystod sesiynau wyneb yn wyneb neu fonitro eu presenoldeb. Ers i ni fod yn addysgu ar-lein, rydym ni efallai’n talu mwy o sylw i ystadegau Panopto, eu cyfranogiad mewn gweithgareddau rhyngweithiol ar Blackboard a sgwrsio yn Teams. Gall egluro’r hyn mae ymgysylltu’n ei olygu i chi a sut rydych chi am ei fesur mewn fformat cyflwyno sy’n debygol o fod yn newydd i chi a’ch myfyrwyr, eich helpu i werthuso eich dulliau a helpu myfyrwyr i ddeall yr hyn a ddisgwylir ganddynt (Love & El Hakim, 2020).

Beth fydd ei angen ar ein myfyrwyr?

Yn ystod y pandemig fe wyddom fod llawer o fyfyrwyr yn dioddef unigedd, yn astudio mewn amrywiol amgylcheddau cartref ac yn brwydro gyda gorbryder a chymhelliad. O hyn ymlaen bydd angen i ni roi ystyriaeth i hyn a chydbwyso’r angen cynyddol am oriau cyswllt a chymdeithasoli gydag arferion addysgegol gorau. Er na allwn edrych ymlaen at y flwyddyn nesaf gyda sicrwydd, mae’n hanfodol ein bod yn darparu ymdeimlad o strwythur i’n myfyrwyr lle bo’n bosibl. Un o’r arferion gorau a bwysleisiwyd dros y misoedd diwethaf yw creu ‘mapiau’ sy’n dweud wrth y myfyrwyr beth sydd angen iddyn nhw ei wneud ac erbyn pryd. Thema arall sy’n ymddangos ar draws y sector yw adeiladu cymuned o ddysgwyr i fynd i’r afael ag unigedd.

Sut fyddwn ni’n rheoli disgwyliadau myfyrwyr?

Dyw rheoli disgwyliadau myfyrwyr byth yn hawdd a gall fod yn fwy heriol fyth dros y flwyddyn nesaf. Un ffordd o reoli disgwyliadau’n effeithiol yw drwy gynnal sgwrs barhaus gyda myfyrwyr a gallu addasu lle bo’n bosibl. Mae trin myfyrwyr fel partneriaid wrth gynllunio eu dysgu hefyd yn cynnwys esbonio pam ein bod yn eu haddysgu yn y ffordd a wnawn, hyd yn oed os nad dyma oedden nhw’n ei ddisgwyl. Yn olaf, mae sgaffaldio eu dysgu ym mha bynnag ffurf mae’n digwydd yn debygol o gynyddu eu boddhad.

Sut fydd ein rôl fel addysgwyr a gweithwyr addysg proffesiynol yn newid?

Mae dull yr ystafell ddosbarth wyneb i waered a hyrwyddwyd gan ein sefydliad yn ystod y flwyddyn academaidd hon yn newid dynameg grym yn yr ystafell ddosbarth. Mae’n caniatáu mwy o ddewis i fyfyrwyr o ran sut a phryd maen nhw’n dysgu. Mae hefyd yn gosod mwy o bwyslais ar diwtoriaid fel mentoriaid a hwyluswyr yn hytrach na darlithwyr. Yn y dyfodol, mae’n debygol y bydd y berthynas rhwng myfyrwyr a staff yn trawsnewid ymhellach. Fel y nodwyd yn gynt, gallai fod yn gyfle i weithio mewn partneriaeth gyda myfyrwyr, gan ganiatáu iddynt fod yn asiantau eu profiad dysgu eu hunain.

Pa feddalwedd a allaf ei ddefnyddio i addysgu?

Er bod darpariaeth ein huned yn canolbwyntio ar gefnogi offer craidd megis Blackboard, Turnitin, Panopto ac MS Teams,  mae’r rhestr o’r meddalwedd sydd ar gael i staff PA yn llawer hirach.

Yn ddiweddar rydym wedi prynu meddalwedd pleidleisio’r Brifysgol – Vevox a all fod yn ychwanegiad ardderchog i’r offer yr ydych yn eu defnyddio eisoes. Yn ystod y Gynhadledd Dysgu ac Addysgu Flynyddol (archebu lle ar y gynhadledd)) bydd ein rheolwr cyfrif Vevox, Joe Probert yn egluro sut y gellir defnyddio Vevox ar gyfer gweithgareddau dysgu. Ddydd Mercher, byddwn hefyd yn cael cyfle i ymuno â gweminar ar sut i ddefnyddio Vevox yn eich ystafell ddosbarth hybrid. Os hoffech weld sut mae Vevox wedi cael ei ddefnyddio gan sefydliadau eraill, gallwch hefyd edrych ar yr astudiaethau achos hyn.

Offer arall yr ydym wedi ysgrifennu amdano o’r blaen yw Padlet sy’n rhad ac am ddim ac yn cael ei ddefnyddio’n eang ar draws y sector. Edrychwch ar ein blogbost blaenorol sy’n cynnwys rhai syniadau ar sut y gallai gael ei ddefnyddio i addysgu. Mae yna hefyd recordiad o gyflwyniad ar Padlet gan Danielle Kirk a gyflwynwyd yn ystod y 7fed Gynhadledd Dysgu ac Addysgu Flynyddol.

Yn seiliedig ar ddarganfyddiadau’r Arolwg Mewnwelediad Digidol rydym hefyd wedi cyhoeddi rhestr o  offer digidol ac apiau defnyddiol ar gyfer dysgu. Efallai yr hoffech argymell y rhain i’ch myfyrwyr drwy rannu’r neges hon â hwy neu eu cyfeirio at offer penodol a fydd yn eu helpu gyda’r hyn y maent ei angen.

Os ydych chi’n penderfynu defnyddio unrhyw feddalwedd trydydd parti ar gyfer dysgu ac addysgu, mae yna rai ystyriaethau i’w gwneud i’ch cadw chi a’ch myfyrwyr yn ddiogel ar-lein.

Gweler: Defnyddio Meddalwedd Trydydd Parti ar gyfer Dysgu ac Addysgu

Os oes gennych unrhyw gwestiynau ynghylch defnyddio meddalwedd wrth addysgu, cysylltwch â ni ar lteu@aber.ac.uk.

Symud eich Darlithoedd (PowerPoint) Ar-lein: Gweithdy Kate Exley

Mae’n bleser gan yr Uned Gwella Dysgu ac Addysgu gyhoeddi gweithdy ar-lein arbennig a gynhelir gan Dr Kate Exley ddydd Mercher 7 Gorffennaf am 10yb.

Bydd y gweithdy yn ddefnyddiol i gydweithwyr sy’n addasu a throsglwyddo eu darlithoedd traddodiadol ar gyfer dysgu ar-lein.

Archebwch eich lle ar-lein [link]:

https://stafftraining.aber.ac.uk/sd/list_courses.php

Nifer cyfyngedig o leoedd sydd ar gael felly archebwch cyn gynted â phosibl.

Trosolwg o’r Sesiwn:

Mae nifer o gydweithwyr wedi bod yn addysgu’n gyfunol neu ar-lein ers nifer o flynyddoedd ond mae pandemig Covid wedi golygu ei bod yn rhaid i ni gyd ddarparu llawer o’n dysgu ac addysgu o bell. Mae hyn wedi golygu symud ein darlithoedd, a draddodwyd o’r blaen mewn darlithfeydd ac ystafelloedd dosbarth mawr, i lwyfannau ar-lein. Mae’r cyflymder y mae’r newid mawr hwn wedi digwydd yn ei hun wedi achosi heriau sylweddol i staff a myfyrwyr fel ei gilydd. Mae’r gweithdy cyfunol hwn yn bwriadu darparu cyfarwyddyd, enghreifftiau a fforwm i gydweithwyr rannu eu profiadau a’u syniadau ar gyfer gwella’r ddarpariaeth hon.

Cyflwynir y gweithdy mewn dwy ran:

  • Bydd cyfres o 3 fideo byr ar gael ar neu cyn 30 Mehefin 2021 a dylid eu gwylio’n annibynnol cyn ymuno â’r fforwm drafod – oddeutu 45 munud o astudio annibynnol.
  • Fforwm drafod a gynhelir ar Teams ar 7 Gorffennaf, ble bydd gan gyfranogwyr gyfle i ofyn cwestiynau, rhannu profiadau a thrafod y pwnc – 1 awr o hyd.

Erbyn diwedd y ddwy awr, dylech allu:

  • Ystyried diben y ddarlith ar-lein yn ystod pandemig Covid
  • Trafod amrywiaeth o faterion dylunio ymarferol wrth symud darlithoedd ar-lein
  • Rhannu profiadau a syniadau gyda chydweithwyr ‘yn yr un cwch’
  • Dechrau cynllunio eich camau nesaf a beth y gallwch ei roi ar waith o ganlyniad i’r gweithdy

Mae’r gweithdy hwn wedi’i fapio’n bennaf i A2, A5, K2, K3 ar yr UKPSF. 

Read More