Heddiw – 21 Mawrth 2025 – yw Diwrnod Rhyngwladol y Coedwigoedd ac i ddathlu rydyn ni’n ailymweld â phob blogbost a ThipDigidol sy’n gysylltiedig â natur!
Gadewch i’ch Cynhyrchiant Ffynnu gyda’r ap Flora! 🌼: Mae Flora yn ap cynhyrchiant rhyngweithiol lle gallwch storio rhestrau o bethau i’w gwneud a meithrin arferion cadarnhaol, ac mae ar gael ar iOS ac Android.
TipDigidol 40: Cysylltu â natur gyda Seek gan iNaturalist🔎🌼: Efallai y dewch ar draws adar, planhigion, ffyngau, ac amffibiaid na allwch eu hadnabod. Gan ddefnyddio technoleg adnabod delweddau, bydd yr ap Seek by iNaturalist yn eich helpu i fynd â’ch gwybodaeth am natur i’r lefel nesaf!
TipDigi 4 – Cyfle i wella eich cynhyrchiant wrth helpu’r blaned, gyda’r Forest App 🌱: Ydych chi eisiau cynyddu eich cynhyrchiant wrth helpu’r blaned? Bydd y Forest App yn helpu i leihau oedi ac amhariadau a rhoi’r cymhelliant ychwanegol i chi aros yn gynhyrchiol, trwy dyfu coed ac ennill darnau arian rhithwir i ddatgloi planhigion newydd gan ddibynnu ar ba mor hir yr ydych chi wedi aros yn gynhyrchiol.
Ydych chi’n cael trafferth cwblhau eich gwaith? Mae gan DipDigidol 55 yr ateb gyda’r modd ‘Focus’ yn Windows 11. Mae’r modd ‘Focus’ yn nodwedd newydd ar gyfer Windows 11 sydd â nodweddion lluosog i’ch helpu i ganolbwyntio ar eich gwaith. Mae’r rhain yn cynnwys: Amserydd y gellir ei osod i ba bynnag amser sydd ei angen arnoch wedi’i osod yn ddiofyn i 30 munud, cuddio’r bathodynnau ar apiau’r bar tasgau, cuddio’r fflachio ar apiau’r bar tasgau a throi’r modd ‘peidiwch â tharfu’ ymlaen.
I ddefnyddio’r nodwedd hon, mae angen i chi fynd i Settings -> System lle dylech weld Focus. Pan fyddwch wedi dewis yr opsiynau priodol mae angen clicio ar ‘start focus session’ a dylai’r amserydd ymddangos yng nghornel eich sgrin a gallwch ei ganslo neu ei oedi ar unrhyw adeg.
I ddilyn ein TipiauDigidol, tanysgrifiwch i’n Blog Sgiliau Digidol. Neu, gallwch hefyd ddilyn y dudalen hon, lle bydd TipDigidol newydd yn cael ei ychwanegu bob wythnos!
Yn 2024, cynhaliodd ein Hyrwyddwyr Digidol gyfweliadau gydag wyth o raddedigion Prifysgol Aberystwyth i ddeall pa sgiliau y maent bellach yn eu defnyddio ar ôl graddio a sgiliau yr hoffent fod wedi’u dysgu a’u datblygu yn y brifysgol. Isod ceir y pum prif sgil ar draws yr holl broffiliau y mae’r graddedigion yn eu defnyddio nawr a sut y gallwch ddatblygu’r sgiliau hyn:
Mae hyn yn awgrym cyflym iawn, ond gobeithio ei fod yn ddefnyddiol! Efallai y bydd adegau lle bydd angen i chi leihau’r holl ffenestri ac apiau sydd ar agor ar sgrin eich cyfrifiadur neu liniadur. Efallai eich bod ar fin dechrau cyflwyno ac eisiau cael gwared ar yr holl ffenestri agored? Neu efallai eich bod eisiau cael gwared ar yr holl annibendod a mynd yn ôl i’ch bwrdd gwaith?
Gallwch chi bwyso’r bysellau Windows + D i leihau pob ap a ffenestr sydd ar agor a bydd yn mynd â chi’n ôl i’r bwrdd gwaith. Os ydych chi am ailagor pob ffenestr ac ap, pwyswch yr un bysellau eto!
I ddilyn ein TipiauDigidol, tanysgrifiwch i’n Blog Sgiliau Digidol. Neu, gallwch hefyd ddilyn y dudalen hon, lle bydd TipDigidol newydd yn cael ei ychwanegu bob wythnos!
Blogbost gan Sioned Llywelyn (Arweinydd Sgiliau Digidol)
Fel rhywun sy’n defnyddio Microsoft Teams bob dydd yn y gwaith, rwyf wedi darganfod casgliad o lwybrau byr ac awgrymiadau defnyddiol ar y bysellfwrdd sydd wedi fy helpu i lywio’r llwyfan yn fwy effeithlon. P’un a ydych chi’n aelod o staff yn neidio o un cyfarfod i’r nesaf, neu’n fyfyriwr sy’n defnyddio MS Teams i gydweithio ar brosiectau neu fynychu darlithoedd rhithiol, dylai’r awgrymiadau byr hyn eich helpu i fanteisio i’r eithaf ar MS Teams.
Bysellau hwylus
Disgrifiad
Ctrl+Shift+O
Diffodd eich camera
Ctrl+Shift+M
Diffodd eich meicroffon
Ctrl+K
Creu hyperddolenni byrrach
Shift + Enter
Dechrau llinell newydd yn y blwch sgwrsio heb anfon y neges
Crynodeb o’r llwybrau byr a grybwyllir yn y blog hwn
Diffodd eich camera yn gyflym
Mae yna adegau pan fydd angen i chi ddiffodd eich fideo yn gyflym yn ystod galwad, efallai bod eich lled band yn gyfyngedig neu fod ymyriadau y tu ôl i chi. Trowch eich camera ymlaen a’i ddiffodd yn gyflym trwy ddefnyddio’r llwybr byr Ctrl+Shift+O.
Addasu eich hyperddolenni
Yn hytrach na llenwi eich negeseuon gydag hyoerddolenni hir, defnyddiwch y llwybr byr Ctrl+K. Mae’r llwybr byr hwn yn caniatáu ichi addasu’r testun a ddangosir ar gyfer eich hyperddolen, gan wneud eich negeseuon yn fwy cryno!
Diffodd eich meicroffon
Gall sŵn yn y cefndir amharu ar gyfarfodydd hefyd (mae gen i ddau gi sy’n cyfarth pan fydd rhywun yn canu cloch y drws, felly dyma’r llwybr byr yr wyf fi’n ei ddefnyddio fwyaf!) Defnyddiwch Ctrl+Shift+M i ddiffodd a throi eich meicroffon ymlaen yn gyflym.
Mireinio eich canlyniadau chwilio
Mae gan Teams adnodd chwilio defnyddiol, ond weithiau gall gynhyrchu gormod o ganlyniadau! Manteisiwch ar yr hidlyddion sydd ar gael i fireinio’ch chwiliad ac i arbed amser i chi.
Dechrau llinell newydd yn y blwch sgwrsio heb anfon y neges
Gall teipio negeseuon yn Teams fod yn anodd, yn enwedig pan fyddwch chi eisiau ychwanegu toriadau llinell heb anfon y neges yn anghyflawn. Defnyddiwch Shift+Enter i ddechrau llinell newydd yn y blwch sgwrsio heb anfon y neges yn rhy gynnar.
Gwneud penderfyniadau cyflym gyda’r nodwedd bleidleisio
A oes angen i chi gasglu barn neu wneud penderfyniadau yn gyflym? Os ydych chi’n bwriadu creu pleidlais ar ôl i chi ddechrau eich cyfarfod, mae gan Teams adnodd pleidleisio.
Noder: Rydym yn awgrymu eich bod yn defnyddio Vevox, adnodd pleidleisio PA os ydych chi’n bwriadu gosod pleidlais cyn eich cyfarfod neu sesiwn ar-lein.
Marcio negeseuon fel rhai brys neu bwysig
Ydych chi eisiau anfon neges bwysig ar Teams ac yn poeni y bydd yn mynd ar goll o fewn llif o negeseuon? I ddatrys y broblem hon, gallwch farcio unrhyw negeseuon fel rhai brys neu bwysig yn MS Teams.
Oes gennych chi unrhyw lwybrau byr eraill neu awgrymiadau cyffredinol eraill pan fyddwch chi’n defnyddio MS Teams? Os felly, hoffem glywed oddi wrthych! Rhannwch eich awgrymiadau a’ch llwybrau byr yn y blwch isod ⬇
P’un a ydych chi am drefnu digwyddiadau wythnosol gyda chydweithwyr, cyfarfodydd prosiect bob pythefnos, neu gyfarfodydd tîm misol, bydd gwybod sut i’w gosod gan ddefnyddio’r adnodd cyfarfodydd rheolaidd yn Microsoft Outlook yn arbed llawer o amser i chi.
Mae’r fideo isod yn dangos sut i osod cyfarfodydd rheolaidd yn fersiwn ap bwrdd gwaith Outlook, ond mae’r broses ar gyfer gosod y rhain ar MS Teams neu’r fersiwn we o Outlook yn debyg iawn.
Ar ôl ei osod, bydd eich cyfarfod rheolaidd yn ymddangos fel cyfres yn eich calendr, ac os oes angen i chi newid unrhyw fanylion, bydd gennych y dewis i newid un digwyddiad yn unig neu’r gyfres gyfan.
I ddilyn ein TipiauDigidol, tanysgrifiwch i’n Blog Sgiliau Digidol. Neu, gallwch hefyd ddilyn y dudalen hon, lle bydd TipDigidol newydd yn cael ei ychwanegu bob wythnos!
Blogbost gan Shân Saunders (Cydlynydd Datblygu Sgiliau a Galluoedd Digidol)
Fel dysgwr gweledol, rwy’n gweithio orau pan allaf osod fy holl syniadau mewn un lle. Roeddwn i’n arfer gwneud hyn gyda beiro a phapur ond nawr, gydag Ayoa gallaf wneud hyn ar-lein! Mae Ayoa ar gael ar-lein ac fel ap ffôn, ac mae’n caniatáu ichi greu mapiau meddwl am ddim. Mae’n wasanaeth amlieithog, sydd ar gael yn Gymraeg a Saesneg lle gallwch greu cymaint o fapiau meddwl ag yr hoffech i helpu gyda sawl prosiect gwahanol neu hyd yn oed os oes un cynllun yr hoffech ei hollti ymhellach.
Mae’r nodweddion a ddarperir yn yr ap yn cynnwys y gallu i gychwyn map meddwl o’r newydd neu ddewis o blith un o’r templedi a grëwyd ymlaen llaw. O fewn hyn mae gennych reolaeth lawn dros nodweddion y gellir eu haddasu er enghraifft, gallwch ychwanegu canghennau diderfyn o’ch teitl canolog a chod lliw yn ôl eich prosiect a’r hyn sy’n gwneud synnwyr i chi! Gallwch hefyd olygu maint y ffont a’r testun yn ogystal â maint a siâp pob blwch a newid lliw pob cangen. Os byddwch chi’n penderfynu bod angen i gyfres o syniadau a changhennau fod yn lliw gwahanol, gallwch newid y rhain trwy’r nodwedd “plant” a fydd wedyn yn newid yr holl fformatio ar hyd y gangen hon.
Mae yna nodweddion ychwanegol hefyd megis gallu mewnosod ymatebion emoji i bob cangen a gallu mewnosod neu uwchlwytho delweddau a allai helpu i sbarduno syniadau pellach neu atgyfnerthu pwyntiau. Gallwch ychwanegu nodiadau at bwyntiau penodol i ychwanegu mwy o wybodaeth. Os hoffech rannu’ch map meddwl ag eraill, gallwch ei allforio fel JPEG a PNG a bydd pob map meddwl yr ydych chi’n ei greu yn cael ei gadw i’ch hafan Ayoa.
Mae’r nodweddion hyn oll ar gael ar y fersiwn am ddim o Ayoa sydd am ddim yn barhaol. Mae yna hefyd fersiwn y gellir ei brynu o Ayoa (Ayoa unlimited) sydd â nodweddion ychwanegol megis y gallu i gydweithredu’n fyw ar fap meddwl yn ogystal â rhannu mapiau meddwl gydag eraill yn yr ap ei hun. Byddwch hefyd yn cael mynediad at wahanol fathau o fyrddau gan gynnwys byrddau gwyn a byrddau tasgau.
Ydych chi erioed wedi gweithio ar ddogfen Excel fawr ac wedi sgrolio i lawr i ddod o hyd i ffigur, ond wedyn wedi gorfod sgrolio’n ôl i fyny i’r brig eto i’ch atgoffa’ch hun beth oedd pennawd y golofn honno?!
Mae nodwedd hynod o ddefnyddiol yn Excel a all eich helpu gyda hyn, sy’n galluogi i chi rewi un neu fwy o resi a cholofnau. Gallwch ddefnyddio’r nodwedd yn Excel drwy glicio ar Gweld > Rhewi’r Cwareli.
Gwyliwch y fideo isod i ddysgu sut mae rhewi colofnau a rhesi:
I ddilyn ein TipiauDigi, tanysgrifiwch i’n Blog Sgiliau Digidol. Neu, gallwch hefyd ddilyn y dudalen hon, lle bydd TipDigi newydd yn cael ei ychwanegu bob wythnos!
Blogbost gan Sioned Llywelyn (Arweinydd Sgiliau Digidol)
Dydd Gŵyl Dewi Hapus!
Mae’n hynod o bwysig bod dewis gan bawb i weithio ar eu cyfrifiadur yn yr iaith y dymunant. Ar Ddydd Gŵyl Dewi, rwyf am rannu rhai o fy hoff awgrymiadau gyda chi ar gyfer gwneud gweithio yn Gymraeg ar eich cyfrifiadur yn llawer mwy hwylus.
Awgrym 1: Newid iaith eich cyfrifiadur i’r Gymraeg
Un o’r pethau cyntaf gallwch wneud yw newid iaith arddangos eich cyfrifiadur. Bydd hyn yn addasu rhyngwyneb eich cyfrifiadur a bydd eiconau fel Gosodiadau (Settings) a Chwilotwr Ffeiliau (File Explorer) yn ymddangos yn Gymraeg.
Awgrym Ychwannegol: A wyddoch chi y gallwch chi hefyd addasu iaith arddangos eich ffôn symudol? Dilynwch y cyfarwyddiadau canlynol ar gyfer eich ffonau Android neu Apple.
Awgrym 2: Newid iaith meddalwedd penodol i’r Gymraeg
Os nad ydych eisiau newid iaith eich cyfrifiadur, mae hefyd opsiwn i chi newid iaith meddalwedd penodol, a gallwch wneud hyn yn unrhyw raglen Microsoft Office (e.e. Word, Outlook, PowerPoint, ayyb). Mae gennych chi’r opsiwn i newid yr iaith arddangos ac i newid eich iaith awduro a phrawf ddarllen. Dilynwch y cyfarwyddiadau canlynol i ddysgu sut i newid iaith meddalwedd penodol.
Awgrym 3: Defnyddio app to bach
Tra’n ysgrifennu yn Gymraeg, ydych chi erioed wedi defnyddio botwm symbolau i ddod o hyd i acenion neu do bach ar gyfer llythrennau? Does dim angen i chi wneud hynny mwyach!
Gallwch lawrlwytho meddalwedd to bach ar eich cyfrifiadur gwaith o’r ganolfan feddalwedd neu ar eich cyfrifiadur personol, wedyn daliwch allwedd Alt Gr i lawr a theipio’r llafariad rydych chi’n dymuno cael to bach arni:
Strôc Allweddol
Symbol
Alt Gr + a
â
Alt Gr + e
ê
Alt Gr + o
ô
Alt Gr + i
î
Alt Gr + y
ŷ
Alt Gr + w
ŵ
Alt Gr + u
û
Awgrym 4: Newid iaith prawf ddarllen eich dogfennau
Os nad ydych chi wedi newid iaith awduro a phrawf ddarllen meddalwedd penodol (gweler awgrym 2), yna gallech addasu iaith prawf ddarllen dogfennau unigol er mwyn sicrhau bod gwallau sillafu a gwallau gramadegol syml yn cael eu amlygu.
Gwyliwch y fideo canlynol i ddysgu sut i newid iaith prawf ddarllen eich dogfennau.
Awgrym 5: Gwirio eich testun gyda Cysill
Mae Cysill yn rhan o becyn meddalwedd iaith Cysgliad y gallwch ei lawrlwytho i’ch cyfrifiadur. Bydd Cysill yn caniatáu i chi adnabod o chywiro gwallau Cymraeg yn eich testun, ac mae’n cynnwys thesawrws defnyddiol.
Darllenwch TipDigidol 2 lle rydyn ni’n rhoi cyfarwyddiadau i lawrlwytho a defnyddio fersiwn ap ac ar-lein Cysill.
Awgrym 6: Adnoddau Ieithyddol ychwanegol
Gallwch hefyd ddod o hyd i lu o gronfeydd terminoleg ar-lein. Dyma rhai o’r rhai mwyaf poblogaidd:
TermCymru – cronfa derminoleg sy’n cael ei chynnal a’i chadw gan Wasanaeth Cyfieithu Llywodraeth Cymru.
Yn ogystal â’r adnoddau sydd wedi’u crybwyll uchod, mae gwybodaeth helaeth ar dudalen we Canolfan Gwasanaethau’r Gymraeg ar adnoddau ieithyddol.
Cymorth Bellach 💬
Os hoffech chi siarad â aelod o’r Tîm Sgiliau Digidol am ddefnyddio eich cyfrifiadur yn Gymraeg, ac am unrhyw gymorth gydag unrhyw un o’r awgrymiadau uchod, mae croeso mawr i chi gysylltu â ni drwy e-bost (digi@aber.ac.uk), neu alw heibio i’n sesiynau galw heibio Sgiliau Digidol wythnosol yn Llyfrgell Hugh Owen.
Ydych chi erioed wedi copïo a gludo cynnwys o weddalen neu ddogfen arall i ddogfen Word newydd a chanfod bod hyn yn gwneud smonach o’ch fformatio? Yn ffodus, mae dewisiadau ychwanegol ar wahân i’r opsiwn gludo sylfaenol (ctrl+v) a all helpu i ddatrys hyn!
Dechreuwch drwy ddewis lle’r hoffech ludo eich cynnwys a chliciwch fotwm de’r llygoden. Yna fe gewch nifer o opsiynau gludo gwahanol (bydd yr opsiynau sydd ar gael yn seiliedig ar y math o gynnwys yr ydych wedi’i gopïo).
Dyma grynodeb o’r 4 dewis gludo mwyaf cyffredin:
Cadw’r Fformatio
Bydd hyn yn cadw fformatio’r testun yr ydych wedi’i gopïo (boed hynny o weddalen, dogfen arall, neu ffynhonnell arall).
Cyfuno Fformatio
Bydd yr opsiwn hwn yn newid fformatio’r testun fel ei fod yn cyd-fynd â fformatio’r testun o’i amgylch.
Defnyddio Arddull y Gyrchfan
Mae’r opsiwn hwn yn fformatio’r testun a gopïwyd fel ei fod yn cyd-fynd â fformat y testun lle’r ydych chi’n gludo eich testun.
Cadw’r Testun yn Unig
Mae’r opsiwn hwn yn hepgor unrhyw fformatio presennol AC unrhyw elfennau nad ydynt yn destun yr ydych wedi’u copïo (e.e. delweddau neu dablau).
I ddilyn ein TipiauDigi, tanysgrifiwch i’n Blog Sgiliau Digidol. Neu, gallwch hefyd ddilyn y dudalen hon, lle bydd TipDigi newydd yn cael ei ychwanegu bob wythnos!
