DA a’r Llyfrgell – Wythnos dau. Adolygiad Offeryn: ChatGPT

Y dyddiau hyn mae’n teimlo fel na all munud basio heb i rywun sôn am Ddeallusrwydd Artiffisial. Mae fel pe bai wedi bod yn rhan o’n bywydau bob dydd erioed! Ond credwch neu beidio, dim ond ers tua 18 mis y mae ChatGPT OpenAI wedi ymddangos a chychwyn y chwyldro DA (neu’r holl chwiw DA, gan ddibynnu ar eich safbwynt!)

Pa bynnag derm sydd orau gennych, ni fydd DA yn diflannu yn fuan, felly yn ystod yr wythnosau nesaf byddwn yn ystyried rhai o’r offer DA cynhyrchiol mwyaf poblogaidd. Byddwn yn adolygu rhai o’u nodweddion, yn trafod eu cyfyngiadau, ac yn darparu ychydig o awgrymiadau cyflym ar sut i’w defnyddio’n effeithiol.

Gan mai ChatGPT oedd yr offer DA cynhyrchiol cyntaf i ddal dychymyg pobl, beth am edrych yn agosach ar yr hyn y gall ei wneud, a sut y gallwch chi fanteisio i’r eithaf arno.

Fel y mae’r enw’n awgrymu, mae ChatGPT (yn yr un modd â nifer o’r offer DA y byddwn yn edrych arnynt yn y gyfres hon) wedi’i gynllunio ar gyfer sgwrsio. Mae ei ryngwyneb syml yn galluogi defnyddwyr i ryngweithio ag offer DA sydd wedi’i hyfforddi ar lawer iawn o ddata. Mae’r hyfforddiant hwn yn caniatáu iddo gynhyrchu ymatebion tebyg i ymatebion pobl i ysgogiadau (gall ysgogiad fod yn gwestiwn, yn ddatganiad, neu’n orchymyn sy’n llywio’r DA i gynhyrchu ymateb.) Am fwy o wybodaeth, ewch i’n Canllaw DA.

Dyma edrych yn agosach ar yr hyn y gall ChatGPT (ac offer DA eraill) ei wneud:

  • Ateb cwestiynau: Gall ChatGPT ddarparu gwybodaeth ac esboniadau ar amrywiaeth o bynciau, gan ei wneud yn adnodd defnyddiol ar gyfer dysgu.
  • Cynhyrchu Cynnwys Ysgrifenedig: Mae ChatGPT yn wych ar gyfer goresgyn rhwystrau awdur (writer’s block) ac ar gyfer gwirio eich ysgrifennu o ran gramadeg, sillafu, eglurder, ac arddull.
  • Crynhoi Gwybodaeth: Gall gymryd testunau hir a’u cyddwyso i grynodebau byrrach, gan eich helpu i amgyffred y prif bwyntiau’n gyflym.
  • Cyfieithu Ieithoedd: Gall ChatGPT gyfieithu testun o un iaith i’r llall, gan ei gwneud hi’n haws i bobl gyfathrebu a deall ei gilydd.
  • Cymryd rhan mewn sgyrsiau: Gall yr offer efelychu sgyrsiau, gan ei gwneud hi’n ffordd hwyliog o ymarfer sgiliau iaith, paratoi ar gyfer cyfweliad swydd, neu gael sgwrs gyfeillgar.

I gael rhagor o wybodaeth am yr hyn y gall offer DA megis ChatGPT ei wneud, ewch i’n Canllaw DA.

Gall defnyddio ChatGPT fod yn ddefnyddiol (ac yn hwyl!) ond cofiwch fod yna anfanteision i’w ddefnyddio hefyd.

Er enghraifft:

  • Gwybodaeth gamarweiniol: Gall ChatGPT weithiau ddarparu atebion anghywir, hen neu ragfarnllyd, a allai effeithio ar ansawdd eich gwaith neu eich dealltwriaeth.
  • Gor-ddibyniaeth ar dechnoleg: Gall dibynnu gormod ar ChatGPT lesteirio meddwl beirniadol a chreadigrwydd, gan y gallai defnyddwyr ddibynnu arno am atebion yn hytrach na datblygu eu syniadau eu hunain.
  • Risgiau Llên-ladrad: Gall myfyrwyr ddefnyddio DA i gynhyrchu cynnwys nad yw’n eiddo iddynt hwy, gan arwain at broblemau llên-ladrad.

I gael rhagor o wybodaeth am anfanteision defnyddio offer DA megis ChatGPT, ewch i’n Canllaw DA.

 

Awgrymiadau Da ar gyfer Defnyddio Chat GPT:

  • Byddwch yn glir ac yn benodol: Pan fyddwch chi’n gofyn cwestiwn i ChatGPT neu’n rhoi tasg iddo, byddwch mor glir a manwl â phosibl. Po fwyaf penodol ydych chi, gorau oll y gall y DA ddeall yr hyn sydd ei angen arnoch a darparu ymateb perthnasol.
  • Dechreuwch yn syml: Dechreuwch gyda cheisiadau syml. Os oes gennych gwestiwn neu dasg gymhleth, torrwch hwy i lawr i rannau llai. Mae hyn yn helpu ChatGPT i ganolbwyntio ar un peth ar y tro, gan arwain at atebion gwell.
  • Defnyddiwch gwestiynau dilynol: Gall ChatGPT gynnal cyd-destun sgwrs felly peidiwch ag oedi cyn gofyn cwestiynau dilynol neu roi manylion ychwanegol ar ôl yr ymateb cychwynnol. Mae hyn yn eich galluogi i fireinio’r sgwrs a chael gwybodaeth fwy cywir neu wedi’i theilwra.

I gael rhagor o wybodaeth am y ddefnyddio ChatGPT yn effeithiol, ewch i’n Canllaw DA.

Ychydig o gafeatau:

  • Nid yw Prifysgol Aberystwyth yn cymeradwyo unrhyw un o’r offer DA hyn ar hyn o bryd.
  • Rhaid i chi ddilyn y canllawiau ar ddefnyddio DA a gyhoeddir gan eich adran (lle bônt ar gael)

Yn ein blog nesaf: byddwn yn edrych ar beirianneg ysgogiadau, a byddwn yn rhannu rhai awgrymiadau gwerthfawr ar sut y gall dylunio ysgogiadau effeithiol wella cywirdeb a pherthnasedd allbynnau DA.

AI and the Library – Week two. Tool Review: ChatGPT

These days, it feels like you can’t go a minute without someone bringing up AI. It’s as if it has always been part of our everyday lives! But believe it or not, it’s only been about 18 months since OpenAI’s ChatGPT burst onto the scene and really kicked off the AI revolution (or all the AI hype, depending on your point of view!)

Whichever term you prefer, AI isn’t going away anytime soon, so in the coming weeks we will explore some of the most popular generative AI tools. We’ll review some of their features, discuss their limitations, and provide a few quick tips on how to use them effectively.

As ChatGPT was the first generative AI tool to really capture the popular imagination, let’s take a closer look at what it can do, and how you can get the best out of it.

As the name suggests, ChatGPT (as with a number of the AI tools we’ll look at in this series) is designed for conversation. Its simple interface enables users to interact with an AI tool that has been trained on a vast amount of data. This training allows it to generate human-like responses to prompts (a prompt can be a question, statement, or command that guides the AI to generate a response.) For more on prompts, visit our AI Guide.

Here’s a closer look at what ChatGPT (and other AI tools) can do:

  • Answer Questions: ChatGPT can provide information and explanations on a variety of topics, making it a helpful resource for learning.
  • Generate Written Content: ChatGPT is excellent for overcoming writer’s block and for checking your writing for grammar, spelling, clarity, and style.
  • Summarise Information: It can take long texts and condense them into shorter summaries, helping you to grasp the main points quickly.
  • Translate Languages: ChatGPT can translate text from one language to another, making it easier for people to communicate and understand each other.
  • Engage in Conversations: The tool can simulate conversations, making it a fun way to practice language skills, prepare for a job interview, or simply have a friendly chat.

For further information on what AI tools like ChatGPT can do, visit our AI Guide.

Using ChatGPT can be useful (and fun!) but please do bear in mind there can be drawbacks to using it.

For example:

  • Misleading Information: ChatGPT can sometimes provide incorrect, out of date, or biased answers, which may affect the quality of your work or understanding.
  • An Over-Reliance on Technology: Relying too much on ChatGPT may hinder critical thinking and creativity, as users might depend on it for answers instead of developing their own ideas.
  • Plagiarism Risks: Students may use AI to generate content that is not their own, leading to plagiarism issues.

For further information on the drawbacks of using AI tools like ChatGPT, visit our AI Guide.

Top Tips for Using Chat GPT:

  • Be Clear and Specific: When you ask ChatGPT a question or give it a task, be as clear and detailed as possible. The more specific you are, the better the AI can understand what you need and provide a relevant response.
  • Start Simple: Begin with straightforward requests. If you have a complex question or task, break it down into smaller parts. This helps ChatGPT focus on one thing at a time, leading to better answers.
  • Use Follow-Up Questions: ChatGPT can maintain the context of a conversation so don’t hesitate to ask follow-up questions or give additional details after the initial response. This allows you to refine the conversation and get more accurate or tailored information.

For further information on the effective use of ChatGPT, visit our AI Guide.

A few caveats:

  • Aberystwyth University does not currently endorse any of these AI tools.
  • You must follow the guidelines on the use of AI issued by your department (where available)

In our next blog: we will look at prompt engineering, and we’ll share some valuable tips on how effective prompt design can improve the accuracy and relevance of AI outputs.

IBIS World – Comprehensive industry-market research database

Are you looking for UK data about a particular industry? 

We subscribe to a comprehensive resource called IBIS World.  There are nearly 13,000 industry reports online, which are all easily searchable. 

Each industry has its own report which is broken down into the following chapters; 

  • At a glance 
  • Performance 
  • Products and Markets 
  • Geographic Breakdown 
  • Competitive Forces 
  • Companies 
  • External Environment 
  • Financial Benchmarks 

Whether you’re looking for the average wage for that industry or trying to find out the key markets.  The information is presented in manageable sections and with clear downloadable graphics. 

Example of a chart from IBIS World

There’s a useful ‘At a glance’ summary for each UK industry, providing a snapshot of the revenue, a SWOT analysis and a detailed Executive Summary. 

IBIS World is available on and off campus 24/7 and the reports can be downloaded in full or by chapter.  Don’t forget, if  you use the IBIS world data in your assignments, to acknowledge this.  Further help is available in our Referencing and Plagiarism Guide: https://libguides.aber.ac.uk/c.php?g=676952&p=5122582  

For any further help with this resource contact librarians@aber.ac.uk  

IBIS World – Cronfa ddata o ymchwil marchnad-diwydiant cynhwysfawr

Ydych chi’n chwilio am ddata’r Deyrnas Unedig am ddiwydiant penodol? 

Rydym yn tanysgrifio i adnodd cynhwysfawr o’r enw IBIS World.  Mae bron i 13,000 o adroddiadau diwydiant ar-lein, sydd oll yn hawdd eu chwilio. 

Mae gan bob diwydiant ei adroddiad ei hun sy’n cael ei rannu i’r penodau canlynol; 

  • Cipolwg 
  • ⁠Perfformiad 
  • Cynnyrch a Marchnadoedd 
  • Dadansoddiad Daearyddol 
  • Grymoedd Cystadleuol 
  • Cwmnïau 
  • Amgylchedd Allanol 
  • Meincnodau Ariannol 

P’un a ydych yn chwilio am y cyflog cyfartalog ar gyfer y diwydiant hwnnw neu’n ceisio dod o hyd i’r marchnadoedd allweddol.  Mae’r wybodaeth yn cael ei chyflwyno mewn adrannau hylaw, gyda graffeg glir y gellir ei lawrlwytho. 

Esiampl o siart o IBIS World

Mae crynodeb defnyddiol ‘Cipolwg’ ar gyfer pob diwydiant yn y DU, sy’n rhoi cipolwg ar y refeniw, dadansoddiad SWOT a Chrynodeb Gweithredol manwl. 

Mae IBIS World ar gael ar y campws ac oddi arno 24/7 a gellir lawrlwytho’r adroddiadau yn llawn neu fesul pennod.  Cofiwch, os ydych chi’n defnyddio data IBIS World yn eich aseiniadau, mae’n rhaid cydnabod hyn.  Mae rhagor o gymorth ar gael yn ein Canllaw Cyfeirnodi a Llên-ladrad: https://libguides.aber.ac.uk/c.php?g=683637&p=5125158  

Am unrhyw gymorth pellach gyda’r adnodd hwn cysylltwch â llyfrgellwyr@aber.ac.uk