Mae Llyfrgellwyr Pwnc yn dymuno egwyl braf i bawb!

Rydyn ni mor ffodus yma yn Aberystwyth ein bod yng nghanol cen gwlad odidog sy’n berffaith ar gyfer mynd am dro. Roedd yn arbennig o addas bod cyfarfod olaf y tîm wedi rhoi cyfle i ddianc oddi wrth ein sgriniau a dod at ein gilydd cyn gwyliau’r Nadolig i gerdded a chael paned a sgwrs yn Nant yr Arian.

Bu’r tymor yn un prysur ac aeth heibio’n gyflym iawn! Cafwyd cyfuniad da o sesiynau wyneb yn wyneb ac ar-lein a darparu cymorth. Roeddem wrth ein bodd i fod nôl wrth y ddesg ymholiadau ar Lawr F yn Hugh Owen, yn cynorthwyo gyda chwestiynau ac ymholiadau o bob math.

Fe fyddwn ni yma tan ddydd Iau 23 Rhagfyr, ac os byddwch chi angen cymorth cysylltwch â ni trwy e-bostio llyfrgellwyr@aber.ac.uk. Ar ôl yr egwyl byddwn yn ailddechrau ddydd Mawrth 4 Ionawr.

Bydd rhai ystafelloedd cyfrifiaduron a mannau astudio ar gael i’w defnyddio dros wyliau’r Nadolig, mae mwy o fanylion i’w gweld yn: Newyddion a Digwyddiadau : Gwasanaethau Gwybodaeth, Prifysgol Aberystwyth.

Gobeithio y cewch chi i gyd egwyl hyfryd ac edrychwn ymlaen i’ch cefnogi a’ch cynorthwyo yn 2022!

(O’r chwith i’r dde: Joy Cadwallader, Abi Crook, Sioned Llywelyn, Lloyd Roderick, Anita Saycell, Sarah Gwenlan)

Canllawiau Traethawd Hir a Newyddion a’r Cyfryngau newydd

Mae ein Llyfrgellwyr Pwnc wedi cyhoeddi nid dim ond un ond dau Ganllaw Llyfrgell newydd i’ch helpu gyda’ch astudiaethau a’r hyn sy’n dod ar eu hôl.

Canllaw Traethawd Hir

P’un a ydych yn cynllunio ymlaen llaw ar gyfer eich traethawd hir neu’n hanner ffordd drwy’r broses ac yn difaru pob penderfyniad hyd yn hyn, gall y canllaw hwn eich helpu!

Yn y canllaw, mi ddewch o hyd i bopeth sydd ei angen arnoch i ddeall a rheoli’r broses o ysgrifennu traethawd hir – o ddod o hyd i ffynonellau gwybodaeth a datblygu eich technegau chwilio i werthuso a chyfeirnodi’r ffynonellau hynny.

Am help a chyngor pob cam o’r ffordd, o gysyniad i gloi, cymrwch bip ar ein Canllaw Traethawd Hirhttps://libguides.aber.ac.uk/traethawdhir

Sgrinlun o’r Canllaw Newyddion a’r Cyfryngau

Canllaw Newyddion a’r Cyfryngau

Mae ein canllaw Newyddion a Chyfryngau yn adnodd cynhwysfawr a chlir i’ch helpu llywio’r newyddion a chyfryngau drwy gydol eich amser yn y Brifysgol a thu hwnt.

  • Diogelu eich delwedd ar-lein
  • Diffinio cysyniadau allweddol megis rhyddid mynegiant, camwybodaeth a thwyllwybodaeth, a sensoriaeth
  • Dysgwch sut mae algorithmau’n cael eu defnyddio i dargedu pobl ar y cyfryngau cymdeithasol
  • Deall cysyniadau dethol a thuedd
  • Eglurwch beth yw newyddion ffug a dysgu sut i’w adnabod

Mae ein Canllaw Newyddion a’r Cyfryngau yma i’ch helpu chi i helpu’ch hun i gadw’n saff ac yn graff: https://libguides.aber.ac.uk/newyddion

Gallwch weld ein holl Ganllawiau Pwnc a chymorth astudio yma

Mis Hanes Pobl Dduon

black history month 2021 poster

Mae Mis Hanes Pobl Dduon yn ddigwyddiad blynyddol sy’n adlewyrchu ar hanesion a diwylliannau pobl dduon ledled y byd. Mae’r digwyddiad, a gychwynnodd yn America, wedi cael ei nodi bob mis Hydref yn y DU ers 1987.

Ar gyfer Mis Hanes Pobl Dduon, mae Llyfrgell Prifysgol Aberystwyth wedi cyhoeddi rhestr ddarllen newydd sy’n cynnig cyfle i archwilio agweddau o Hanes Pobl Dduon sydd efallai yn llai adnabyddus:

Hanes Pobl Dduon Cymru

Archwiliwch Hanes Pobl Dduon yng Nghymru gan ddysgu am rôl Cymru mewn caethwasiaeth ac hefyd ei rôl ganolog wrth ei diddymu (Slave Wales gan Chris Evans); ewch ar daith bersonol o hunan-ddarganfyddiad a hunaniaeth hil-gymysg (Sugar and Slate gan Charlotte Williams) a darganfod y gyfrol Gymraeg gyntaf i drafod y portread o amlddiwyllianedd yng Nghymru mewn ffuglen (Y Gymru Ddu ar Ddalen Wen gan Lisa Sheppard). Cawn hefyd hanesion o’r ymgyrch yn erbyn caethwasiaeth yng Nghymru’r 18fed ganrif yn Canu Caeth: y Cymry a’r Affro-Americaniaid gan Daniel G. Williams.

Hanes Pobl Dduon Prydain

Yn yr adran hon, awn i’r byd academaidd Prydeinig a dysgu am brofiadau menywod a myfyrwyr o liw (Inside the ivory tower a olygwyd gan Deborah Gabriel a Shirley Tate  ac Insider-Outsider: The Role of Race in Shaping the Experiences of Black and Minority Ethnic Students by Sofia Akel). Cawn wybod sut y caiff effaith diwylliannol gwleidyddiaeth hil a gwrth-hiliol ei hadlewyrchu mewn llenyddiaeth Asiaidd Prydeinig a Du Prydeinig (Race and antiracism in Black British and British Asian literature gan Dave Gunning), cawn ddilyn naratif hanesyddol o leiafrifoedd hiliol Prydain (Staying Power: The History of Black People in Britain, Peter Fryer) a chael profi argyfwng hunaniaeth hynod Brydeinig (Afua Hirsch- Brit(ish): on race, identity and belonging).  

Hanes Pobl Dduon mewn Barddoniaeth

Profwch Hanes Pobl Dduon mewn barddoniaeth drwy weithiau diweddar gan enillydd Gwobr Dylan Thomas Kayombo Chingonyi (Kumukanda) a chasgliad cyntaf Raymond Antrobus The Perseverance. Ymgollwch yng nghasgliad ar-lein syfrdanol Proquest One Literature African American Poetry sydd yn cynnwys bron i 3,000 o gerddi gan feirdd Americanaidd Affricanaidd o’r ddeunawfed ganrif a’r bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Llyfrau Ffuglen a Ffeithiol

Mae gennym argymhellion ffuglen ar eich cyfer megis nofelau a gyhoeddwyd yn ddiweddar, y nofel Gymraeg Safana gan Jerry Hunter a Queenie gan Candice Carty-Williams, nofelau arobryn cyfoes (An American Marriage gan Tayari Jones; Girl, Woman, Other gan Bernadine Evaristo), nofelau clasurol (To Kill a Mockingbird, Harper Lee; Beloved gan Toni Morrison ac Invisible Man, Ralph Ellison) a ffuglen Oedolion Ifanc poblogaidd (Children of Blood and Bone gan Tomi Adeyemi a The Hate U Give gan Angie Thomas )

Yn ein detholiad o lyfrau ffeithiol, dewch o hyd i hunangofiannau a bywgraffiadau pobl dduon ddylanwadol (Becoming gan Michelle Obama) ac ystod o gasgliadau o draethodau a sylwebaethau gwleidyddol a chymdeithasol heriol (I will not be erased, gal-dem; Slay in your lane: the Black girl bible, Yomi Adegoke; Natives, Akala; Don’t touch my hair, Emma Dabiri). 

Adnoddau Ar-lein

Mae llawer o e-adnoddau gwych ar y rhestr, ond peidiwch â cholli Proquest One Literature Black Writing and World Literature Collection sy’n dwyn ynghyd y casgliad llenyddiaeth mwyaf a’r un mwyaf cynhwysol a guradwyd erioed. Rydym yn tynnu sylw at y prosiectau arbennig canlynol:

African Writers Series​ 

Mae’r casgliad ar-lein hwn yn cynnwys dros 250 o gyfrolau o ffuglen, barddoniaeth, drama a rhyddiaith gan awduron Affricanaidd.

Black Women Writers​ 

Mae Black Women Writers yn cyflwyno 100,000 o dudalennau o lenyddiaeth a thraethodau ar faterion ffeministaidd – o ddarluniadau o gaethwasiaeth yn yr 18fed ganrif i waith awduron yn niwedd y 1950au a’r 1960au wedi i don o annibyniaeth ysgubo ar draws Affrica.

Carribbean Literature

Daeth dros filiwn a hanner o Affricaniaid, ynghyd â phobl o India a De Asia, i’r Caribî rhwng y 15fed a’r 19eg ganrif. Heddiw, mae eu disgynyddion wrthi’n creu llenyddiaeth sydd â chysylltiadau cryf ac uniongyrchol â mynegiant Affricanaidd traddodiadol.

Black Short Fiction and Folklore​ 

82,000 o dudalennau a mwy na 11,000 o weithiau o ffuglen fer mewn amrywiaeth o draddodiadau sydd yn Black Short Fiction and Folklore – o draddodiadau llafar Affricanaidd cynnar i hip-hop – mae’n cwmpasu chwedlau, damhegion, baledi, straeon gwerin, a straeon a nofelau byrion.  

Ceir adnoddau o bob math ar y rhestr, rhai ffisegol a rhai ar-lein, felly p’un a ydych ar y campws neu oddi arno, mae rhywbeth i bawb. Galwch heibio ein harddangosfa ar Lefel F Llyfrgell Hugh Owen a fydd yno drwy gydol mis Hydref.

Dyfodol dan ddŵr i Aberystwyth? Atal y llif o Newid Hinsawdd

Dolen i’n rhestr ddarllen: ‘Dyfodol dan ddŵr i Aberystwyth? Atal y llif o Newid Hinsawdd

Mae Newid Hinsawdd yn bwnc brawychus i fynd i’r afael ag ef, a gall dod o hyd i wybodaeth ddibynadwy i helpu i ddeall y pwnc hollbwysig hwn deimlo’n llethol. Mae mynd i’r afael â Newid Hinsawdd yn gyfrifoldeb ar bawb, a pha un ai eich bod yn dod o gefndir yn y celfyddydau, neu mewn gwleidyddiaeth, neu yn y gwyddorau cymdeithasol, amgylcheddol neu ffisegol, mae’n hanfodol bod pob un ohonom yn gwneud popeth o fewn ein gallu i ddeall effaith Newid Hinsawdd ar ein byd.

Cafodd rhestr ddarllen ‘Dyfodol dan ddŵr i Aberystwyth? Atal y llif o Newid Hinsawdd’ ei chreu gan Catherine Fletcher ac Annabel Cook yn ystod eu cyfnod ar leoliad AberYmlaen gyda Thîm Cysylltiadau Academaidd y Llyfrgell. Lluniwyd y casgliad hwn o adnoddau i gefnogi canlyniadau Gŵyl Ymchwil Prifysgol Aberystwyth (18 – 25 Hydref 2021) ond roeddem o’r farn y gallai fod yn ddefnyddiol i gynulleidfa ehangach hefyd. Mae’r rhestr yn ceisio darparu ystod o wybodaeth am Newid Hinsawdd yn lleol ac yn fyd-eang. Mae’n cynnwys dolen i fap rhyngweithiol sy’n eich galluogi i archwilio codiad yn lefel y môr a bygythiadau llifogydd arfordirol a allai effeithio ar ble rydych chi’n byw. (Rhybudd: mae’n ddychrynllyd iawn!)


Map rhyngweithiol Climate Central sy’n dangos y tir y rhagwelir y bydd yn is na’r lefel llifogydd flynyddol yn Aberystwyth a’r cyffiniau yn 2040

Rydyn ni’n gwybod faint mae myfyrwyr a thrigolion yn trysori Aberystwyth felly gobeithio trwy daflu goleuni ar yr effaith negyddol y gall Newid Hinsawdd ei chael ar y dref, y bydd yn ein helpu ni, fel cymuned, i ymdrechu i wneud dewisiadau mwy cynaliadwy.

Nid ar ardal Aberystwyth yn unig y mae’r adnoddau ar y rhestr hon yn canolbwyntio. Mae’r detholiad o erthyglau gwyddonol yr ydym wedi’u dewis yn amlinellu effeithiau’r newidiadau hinsoddol a allai gael effaith ledled y byd. Roeddem hefyd eisiau dangos bod yr ymchwil yn rhyngddisgyblaethol, gan dynnu sylw at y rôl hanfodol y mae pob adran wyddonol ledled y brifysgol yn ei chwarae wrth ymchwilio i Newid Hinsawdd. Y gobaith yw, wrth ddeall Newid Hinsawdd yn llawn, y gallwn ragweld ac addasu’n fwy effeithlon i’r heriau yr ydym, yn anochel, yn mynd i’w hwynebu.

Mae’n bwysig cofio nad yr adrannau gwyddonol yn unig sy’n gallu ysbrydoli newid. Mae gan y celfyddydau a’r gwyddorau cymdeithasol rôl i’w chwarae wrth ddarparu ongl fwy creadigol i feddwl am, a deall, Newid Hinsawdd. Diben y rhestr ddarllen hon yw dangos sut mae’r disgyblaethau hynny eisoes yn ymateb i’r bygythiad y mae’r argyfwng hinsawdd yn ei beri.

Mae angen i ni i gyd wneud ein rhan. Felly os ydych chi’n astudio celf neu’n astudio sŵoleg (neu unrhyw bwnc yn y canol) mae angen i ni ddod â’n harbenigedd, a’n hysbrydoliaeth, i ymdrin ag argyfwng mawr ein hoes. Rhowch wybod i ni beth yw eich barn chi am y rhestr, mae’n ddogfen fyw ac os oes adnoddau y credwch ddylai fod yno, rhowch wybod i ni a gallwn eu hychwanegu.

LibGuide Hawlfraint Newydd

Fel myfyriwr, ydych chi eisiau gwybod sut y gall hawlfraint effeithio ar y modd yr ydych yn paratoi ar gyfer eich aseiniadau a’u hysgrifennu? Efallai eich bod yn ddarlithydd, a’ch bod eisiau gwybod a yw dangos ffilm neu raglen deledu yn ystod darlith neu seminar yn torri deddfwriaeth hawlfraint? Neu a ydych chi’n ymchwilydd sydd eisiau diogelu eich gwaith eich hun rhag cael ei ddefnyddio gan eraill heb eich caniatâd?
Mae atebion i’r cwestiynau hyn, a nifer o gwestiynau eraill am hawlfraint ar gael yn ein Canllaw Hawlfraint newydd. Mae’r canllaw’n cynnig trosolwg cynhwysfawr o’r ddeddfwriaeth hawlfraint gyfredol, ond mae hefyd yn cynnig cyngor ymarferol ar sefyllfaoedd hawlfraint cyffredin y gallech eu hwynebu yn rhan o’ch gwaith yma ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Mae’r canllaw ar gael yn Gymraeg a Saesneg

Engrafiad gan William Hogarth. Yn y Parth Cyhoeddus

Newydd! Canllaw Cyflogadwyedd

Mae ein gwasanaethau llyfrgell yn parhau i’ch helpu hyd yn oed ar ôl ichi ennill eich gradd!  

Myfyrwyr yn ymarfer cyflwyniadau

Mae Llyfrgellwyr Pwnc Prifysgol Aberystwyth wedi paratoi LibGuide Cyflogadwyedd newydd. Dyma eich canllaw i’r llyfrau ac adnoddau i’ch helpu i ysgrifennu CV heb ei ail, ac i’r cyngor a’r offer arbenigol i’ch helpu i ymchwilio i’r cwmni neu’r sefydliad rydych am weithio iddo. 

Cewch ddefnyddio’r canllaw i :  

  • Ddod o hyd i adnoddau am wahanol gwmnïau, diwydiannau a chyngor cyffredinol am yrfaoedd 
  • Darganfod adnoddau i feithrin sgiliau digidol a gwybodaeth hanfodol i wella’ch rhagolygon ar ôl graddio 
  • Ymchwilio i’ch llwybr gyrfa dewisol a pharatoi ar gyfer cyfweliadau a llunio ceisiadau am swyddi  

Gall adnoddau’r llyfrgell eich helpu i sicrhau’ch swydd ddelfrydol wrth ichi ddatblygu’ch cyflogadwyedd.  

Ymwelwch â’r canllaw yma: https://libguides.aber.ac.uk/cyflogadwyedd 

Gydlynwyr modiwlau, ydych chi eisoes yn gwybod beth y mae arnoch eisiau ei gynnwys ar eich rhestr ddarllen newydd?

Yr haf yma byddwn yn creu ac yn llenwi eich rhestrau darllen Aspire newydd os gofynnwch inni wneud hynny.

Os ebostiwch y cynnwys at llyfrgellwyr@aber.ac.uk cyn 19 Gorffennaf bydd eich rhestr ddarllen yn cael ei chreu a’i chyhoeddi cyn y dyddiad cau ar gyfer rhestrau darllen.

Bydd angen ichi gynnwys

  • Cod a theitl y modiwl
  • Pa lyfrau sy’n Hanfodol – bydd y Llyfrgell yn archebu e-lyfr neu sawl copi print os nad oes e-lyfr ar gael
  • Pa lyfrau sy’n Ddarllen Pellach – bydd y Llyfrgell yn archebu un copi print
  • Unrhyw benodau neu erthyglau y mae arnoch angen iddynt gael eu digideiddio
  • Unrhyw enwau adrannau yr hoffech iddynt gael eu grwpio oddi tanynt

Bydd llyfrau’n cael eu prynu, ceisiadau i ddigideiddio yn cael eu prosesu a chysylltir â chi os oes unrhyw broblem.
Mae ein holl gyngor ar baratoi eich rhestrau darllen Aspire ar gyfer y flwyddyn academaidd newydd ar gael yma: https://faqs.aber.ac.uk/cy/2978

llyfrau ar silff

Cwrdd â’r Tîm!

Dros y 18 mis diwethaf rydym i gyd wedi bod yn gweithio ar-lein gyda myfyrwyr a chydweithwyr eraill drwy Teams. Roedd yn wych i ni fel tîm gwrdd wyneb yn wyneb o’r diwedd, mwynhau mynd am dro ar hyd y prom a chael cyfarfod awyr agored i helpu i gynllunio ein gweithgareddau ar gyfer 2021/22 (cafwyd cwmni’r dolffiniaid hyd yn oed!).

Rydym i gyd yn edrych ymlaen i gwrdd â chi yn y Flwyddyn Academaidd nesaf, ond yn y cyfamser mae croeso i chi gysylltu os ydych chi angen unrhyw gymorth.

llyfrgellwyr@aber.ac.uk
01970 621896

Llyfrgellwyr Pwnc
O’r chwith i’r dde: Anita Saycell, Lloyd Roderick, Simon French, Abi Crook, Sarah Gwenlan, Connie Davage, Non Jones, Joy Cadwallader. Dim yn y llun: Alex Warburton

Blog y Llyfrgellwyr: Croeso!

Casgliadau Collections Sign In the Hugh Owen Library

Yn syth o Lyfrgell Hugh Owen, dyma helô fawr gan eich tîm cyfeillgar o lyfrgellwyr.

Hoffem eich croesawu i’r blog Llyfrgellwyr adnewyddedig ble cewch ragor o wybodaeth am sut y mae’ch llyfrgell yn cefnogi dysgu, addysgu, ac ymchwil yma ym Mhrifysgol Aberystwyth.

Caiff y blog ei ddiweddaru’n rheolaidd felly gwnewch yn siŵr eich bod yn tanysgrifio, a chofiwch: rydym wrth ein boddau yn siarad â chi, felly os oes unrhyw faterion llyfrgell yr hoffech gymorth â nhw, cysylltwch â ni:

Os hoffech gipolwg ar rai o’r pethau y gallwn eich helpu â nhw, edrychwch ar ein Canllawiau Llyfrgell pwrpasol: www.libguides.aber.ac.uk