Amddiffyn eich ymchwil: osgoi sgamiau cyhoeddi 

Mae herwgipio cyfnodolion a safleoedd cyfnodolion twyllodrus yn mynd yn broblem gynyddol i awduron cyfnodolion, cyhoeddwyr a darllenwyr. Nod sgamiau cyhoeddi yw manteisio ar ymchwilwyr, gan addo cyhoeddi’n gyflym ond yn codi ffioedd cyhoeddi gormodol. Yn aml, mae’r safleoedd yn gopi unfath o gyfnodolyn cydnabyddedig, wedi’u gosod i gael ffioedd oddi wrth awduron nad ydynt yn amau bod dim byd o’i le. 

Mae cyhoeddwyr yn dod yn fwyfwy ymwybodol o’r broblem ac wedi cymryd camau i fynd i’r afael â’r duedd newydd hon. Erbyn 2023 roedd gan Scopus, sef cronfa ddata academaidd, 67 o gyfnodolion wedi’u herwgipio ar y gronfa ddata (Challenges posed by hijacked journals in Scopus – Abalkina – 2,024 – Journal of the Association for Information Science and Technology – Wiley Online Library ). Er mwyn helpu i leddfu’r broblem hon, tynnodd Scopus y dolenni URL i hafanau’r holl gyfnodolion y mae’n eu mynegeio, er bod y broblem yn parhau o hyd (Retractaction Watch, 2023 Elsevier’s Scopus deletes journal links following revelations of hijacked indexed journals – Retraction Watch

Nid yw llawer o awduron a darllenwyr yn ymwybodol o’r arfer hwn ac efallai y bydd yr adnoddau isod yn ddefnyddiol yn hyn o beth. 

Cloriannu cyfnodolion: 

 
Cefnogaeth gan eich llyfrgell: 

  • Edrychwch ar ganllaw’r llyfrgell ar gyfer Ymchwilwyr 

 
Cysylltwch â ni: llyfrgellwyr@aber.ac.uk  

Mae Jisc Historical Texts wedi dod i ben  

Nid yw Jisc bellach yn darparu Jisc Historical Texts. I wneud yn iawn am golli’r gwasanaeth hwn:

Mae Early Modern Books yn cwmpasu deunydd o Ynysoedd Prydain ac Ewrop am y cyfnod 1450-1700. Mae chwiliad integredig ar draws Llyfrau Saesneg Cynnar Ar-lein a Llyfrau Ewropeaidd Cynnar yn caniatáu i ysgolheigion weld deunyddiau o dros 225 o lyfrgelloedd ffynhonnell ledled y byd. Mae cynnwys EEBO yn defnyddio catalogau teitl byr awdurdodol y cyfnod ac yn cynnwys llawer o drawsgrifiadau testun a grëwyd yn arbennig ar gyfer y cynnyrch. Mae cynnwys o Ewrop yn cwmpasu’r Casgliadau Llyfrau Ewropeaidd Cynnar wedi’u curadu o 4 llyfrgell genedlaethol a Llyfrgell Wellcome Llundain.

Mae Eighteenth Century Collections Online (ECCO) yn llyfrgell helaeth o’r ddeunawfed ganrif ar eich bwrdd gwaith—casgliad testun-chwiliadwy llawn o lyfrau, pamffledi ac argrafflenni ym mhob pwnc a argraffwyd rhwng 1701 a 1800. Ar hyn o bryd mae’n cynnwys dros 180,000 o deitlau sy’n dod i gyfanswm o dros 32 miliwn o dudalennau y gellir eu chwilio’n llawn.

Gellir cael gafael ar deitlau sydd yn yr archif Jisc Journal Archive trwy ddarparwyr eraill yn Primo, catalog y Llyfrgell.

Cofiwch gysylltu â llyfrgellwyr@aber.ac.uk neu eich llyfrgellydd pwnc os oes gennych unrhyw gwestiynau.

Yn Cyflwyno: LibKey Nomad

Estyniad porwr gwe i’w lawrlwytho yw LibKey Nomad. Mae’n darparu dolenni at erthyglau o gyfnodolion y mae eich llyfrgell yn tanysgrifio iddynt yn awtomatig. Bydd mynediad un-clic LibKey Nomad at erthyglau sy’n cael eu cyfeirnodi ar wefannau ysgolheigaidd a pheiriannau chwilio yn gwneud eich ymchwil a dod o hyd i ffynonellau yn gyflymach ac yn haws o lawer.

Lawrlwytho LibKey Nomad yma

Mae LibKey Nomad yn hawdd i’w ddefnyddio. Ewch i’r dudalen lawrlwytho ac ychwanegwch yr estyniad at eich porwr o ddewis. Ar ôl ei osod, bydd gofyn ichi ddewis eich sefydliad. Dewiswch Prifysgol Aberystwyth a bydd LibKey Nomad yn rhoi gwybod ichi am erthyglau sydd ar gael trwy’r llyfrgell lle bynnag y byddwch chi’n crwydro ar-lein.

Bydd LibKey Nomad hefyd yn cyfoethogi eich profiad ar safleoedd poblogaidd fel PubMed, Wikipedia, Scopus, Web of Science a mwy.

Cymhariaeth

Dyma enghraifft o restr gyfeirnodau ar Wikipedia cyn i LibKey Nomad gael ei osod ac ar ôl ei osod (sgroliwch ar draws i gymharu):

Cyfeirnodau ar Wikipedia cyn ac ar ôl gosod yr estyniad Libkey Nomad ar eich porwr gwe

Gallwch weld bod LibKey Nomad yn ychwanegu dolen at yr erthygl os oes mynediad gan y llyfrgell. Mae clicio ar y ddolen yn mynd â chi’n uniongyrchol i’r ffynhonnell.

Dysgwch ragor am LibKey Nomad yn y fideo isod:

Os oes gennych unrhyw gwestiynau neu adborth am LibKey Nomad, anfonwch e-bost atom ar llyfrgellwyr@aber.ac.uk. Fel bob amser, os oes angen help arnoch i ddod o hyd i adnoddau ar gyfer eich astudiaethau, cysylltwch â’ch Llyfrgellydd Pwnc.

Dyma gyflwyno BrowZine

Mae BrowZine yn ffordd newydd o bori a chwilio miloedd o gyfnodolion electronig sydd ar gael i chi fel aelod o Brifysgol Aberystwyth.

Tudalen hafan BrowZine

Gan ddefnyddio BrowZine gallwch:

  • Pori neu chwilio yn ôl maes pwnc i ddod o hyd i e-gyfnodolion o ddiddordeb
  • Chwilio am deitl penodol
  • Creu eich silff lyfrau eich hun o’ch hoff e-gyfnodolion a’u trefnu sut y dymunwch
  • Dilyn eich hoff deitlau a derbyn hysbysiadau pan fydd rhifyn newydd yn cael ei gyhoeddi
  • Cadw erthyglau yn eich llyfrgell bersonol a fydd yn cysoni ar draws eich dyfeisiau

Gallwch ddefnyddio BrowZine ar eich cyfrifiadur, neu lawrlwythwch yr ap i’w ddefnyddio ar ddyfais Android neu Apple. Bydd BrowZine yn cysoni ar draws sawl dyfais fel y gallwch chi ddarllen eich e-gyfnodolion lle bynnag y byddwch.

Dewch o hyd iddo ar Primo, catalog y llyfrgell, drwy glicio ar y botwm Chwiliad e-gyfnodolion ar frig y dudalen neu lawrlwythwch yr ap o’ch siop apiau.

Sut i gyrraedd BrowZine o Primo, catalog y llyfrgell

Diwrnod Shwmae Su’mae – 15 Hydref

I ddathlu Diwrnod Shwmae Su’mae eleni, rydym yn rhannu blog gan ein blogiwr gwadd, Pencampwr Digidol Myfyrwyr, Laurie Stevenson, ac yn cael cip sydyn ar rai adnoddau llyfrgell i’ch helpu i ymarfer a datblygu eich sgiliau darllen a siarad Cymraeg.

Laurie Stevenson

Dw i’n dysgu Cymraeg!

Ar y 15fed o Hydref bydd hi’n Ddiwrnod Shwmae Su’mae, sy’n ddiwrnod o ddathlu a hyrwyddo’r Gymraeg. Felly roedd arna i eisiau manteisio ar y cyfle hwn fel un o Bencampwyr Digidol y Myfyrwyr i ddefnyddio’r blog i rannu fy mhrofiadau fy hun fel dysgwr Cymraeg.

Pam y gwnes i benderfynu cael gwersi Cymraeg?

Fe wnes i syrthio mewn cariad â Chymru o fewn dim imi symud yma ac roeddwn i’n gwybod ers cychwyn cyntaf fy nghwrs gradd bod arna i eisiau dysgu mwy am ddiwylliant Cymru a dysgu’r iaith fel ffordd o barchu’r diwylliant a theimlo fy mod i’n perthyn yma. Rwy’n mwynhau heriau deallusol ond wnes i erioed weld diben dysgu ieithoedd fel Ffrangeg neu Sbaeneg os nad oeddwn i am allu eu defnyddio mewn bywyd go iawn. Trwy gydol fy nyddiau ysgol, roeddwn i’n ei chael hi’n anodd teimlo unrhyw fath o frwdfrydedd tuag at ddysgu ieithoedd fel yna. Ond pan gefais gyfle i ddysgu Cymraeg roeddwn i’n hynod o awyddus. Rydw i wrth fy modd yn gallu cynnal sgyrsiau syml ar y bws neu mewn siop neu gaffi ac rydw i wir yn mwynhau’r wên sy’n dod i wynebau pobl pan maen nhw’n sylweddoli fy mod i’n dysgu’r iaith.

Sut y gwnes i fynd ati i ddysgu Cymraeg?

Fe wnes i ofyn am wersi Cymraeg yn fy mlwyddyn gyntaf ond oherwydd Covid doedden nhw ddim yn cael eu cynnal. Ond pan es i i Ffair y Glas yn fy ail flwyddyn siaradais gyda rhywun ar stondin UMCA – Undeb Myfyrwyr Cymraeg Aberystwyth – a rhoi fy enw i lawr. Mae’r gwersi’n cael eu darparu gan dysgucymraeg.cymru ac fe ddechreuais i gyda’u cwrs blasu, gyda sesiynau awr o hyd bob wythnos. Eleni rydw i wedi symud ymlaen i’r cwrs lefel mynediad, sydd yn cael ei achredu, ac mae hwnnw’n ddwyawr yr wythnos. Rydw i hefyd yn defnyddio Duolingo i gyd-fynd â’r gwersi ac mae hynny’n help er mwyn cofio gwybodaeth rhwng y gwersi.

Pa adnoddau defnyddiol ydw i wedi dod o hyd iddynt ym Mhrifysgol Aberystwyth?

Drwy UMCA y gwnes i ddod o hyd i’r cyrsiau, ac maen nhw hefyd yn cynnal digwyddiadau Cymraeg eu hiaith a digwyddiadau diwylliannol, ac yn rhoi cyfle i ddysgwyr gwrdd ac ymarfer eu Cymraeg gyda siaradwyr Cymraeg. Mae dolenni i’r cyrsiau ar gael ar wefan y Brifysgol hefyd, a dolenni i adnoddau ar-lein i’ch helpu wrth ichi ddysgu. Mae gan y llyfrgell adnoddau gwych hefyd, gan gynnwys llyfrau, geiriaduron a llyfrau o ymadroddion er mwyn dysgu’r iaith.

Laurie Stevenson

Dysgwch ragor am Laurie a gwaith y Pencampwyr Digidol Myfyrwyr ar y Blog Galluoedd Digidol

Adnoddau Llyfrgell

Os ydych wedi cychwyn ar eich taith i ddysgu Cymraeg, yn meddwl am fentro, neu os ydych yn siaradwr Cymraeg ac am roi sglein ar eich sgiliau, mae gan y llyfrgell ystod eang o adnoddau defnyddiol.

Ewch i’r Casgliad Celtaidd ar Lefel F yn Llyfrgell Hugh Owen ac mi ddewch o hyd i filoedd o lyfrau i’ch helpu i ymarfer a datblygu eich sgiliau darllen a siarad – o nofelau gyda geirfa, i lyfrau gramadeg, i gyrsiau iaith cyflawn.

A chofiwch ddweud su’mae wrth staff y Llyfrgell!

Wythnos Llyfrgelloedd 2022 – Myfyrwyr

Thema Wythnos Llyfrgelloedd eleni ydy’r rhan ganolog sydd gan lyfrgelloedd yn cefnogi dysgu gydol oes.

Heddiw, rydym yn canolbwyntio ar gyfleodd dysgu i fyfyrwyr Prifysgol Aberystwyth y tu allan i’r ystafelloedd dysgu gydag adnoddau’r llyfrgell.

Teithiau llyfrgell Os ydych chi’n newydd i Brifysgol Aberystwyth, yn gyntaf, croeso! Yn ail, dewch ar daith o amgylch y llyfrgell! Mae staff cyfeillgar y llyfrgell yma i’ch tywys o gwmpas ac i ddangos y llyfrgell i chi. Does dim angen archebu lle ymlaen llaw ac mae croeso i bawb – amseroedd a manylion yma.

Mae taith rithiol Llyfrgell Hugh Owen ar gael i’w gweld isod a dyma restr ddefnyddiol A i Y o Wasanaethau Llyfrgell i’ch rhoi ar ben ffordd.

Meddalwedd a Gwasanaethau TG Cymerwch olwg ar ein tudalennau gwe i weld pa wasanaethau ac adnoddau TG sydd ar gael ichi. Os oes angen help neu gyngor arnoch, cysylltwch â thîm y Ddesg Wasanaeth ar-lein neu dros y ffôn.

Ffuglen a darllen er pleser Does dim prinder llyfrau yn ein llyfrgelloedd ac os ydych chi’n chwilio am rywbeth i’w ddarllen – sydd ddim yn werslyfr cwrs – mi allwn ni helpu! Porwch drwy Primo, catalog y llyfrgell ar-lein er mwyn dod o hyd i lyfrau ac e-lyfrau, rhowch gip ar ein casgliad o Ffuglen Gyfoes ger y Ddesg Ymholiadau ar Lefel F, porwch y silffoedd o farc dosbarth PN neu ddewch o hyd i filoedd o lyfrau Cymraeg yn y Casgliad Celtaidd. Mae yma nofelau graffig hefyd a llawer o lyfrau ffeithiol a barddoniaeth.

Ewch i Primo, catalog y llyfrgell i gael golwg.

Casgliad ffuglen gyfoes, Llyfrgell Hugh Owen

Linkedin Learning Mae miloedd o gyrsiau ar-lein dan arweiniad arbenigwyr ar gael i holl fyfyrwyr PA gyda Linkedin Learning.

Dyma ddetholiad bach o gyrsiau a allai’ch helpu i ddatblygu sgiliau newydd a mynd ar drywydd diddordebau a hobïau newydd gan Laurie Stevenson, Pencampwr Digidol Myfyrwyr:

Casgliad Gweithgareddau Allgyrsiol i Fyfyrwyr Dyma gasgliad o gyrsiau ag amrywiaeth o sgiliau a gweithgareddau creadigol y gallech fod â diddordeb yn eu dysgu ar y cyd â’ch astudiaethau, i gael saib o’ch aseiniadau neu i lenwi ennyd o ddiflastod! 

Laurie Stevenson

Dysgu Cymraeg Awydd dysgu neu loywi eich Cymraeg yn ystod eich cyfnod yn Aber? Does dim angen chwilio ymhellach na’r Casgliad Celtaidd! Mae’r casgliad yn cynnwys cannoedd o lyfrau i’ch helpu i ddysgu a datblygu eich Cymraeg, o gyrsiau iaith cyflawn a llyfrau gramadeg i ffuglen gyda geirfa ddefnyddiol.

Dewch o hyd i’r casgliad ar Lefel F.

Adnoddau dysgu Cymraeg yn y Casgliad Celtaidd

Canllawiau’r Llyfrgell Ymgyfarwyddwch â dewis y llyfrgell o LibGuides. Cewch yma eich canllaw pwnc a fydd yn eich cynorthwyo i ddod o hyd i adnoddau ar gyfer eich pwnc, yn ogystal ag amrywiaeth o ganllawiau i’ch cynorthwyo i wneud y mwyaf o’r llyfrgell, datblygu eich sgiliau llythrennedd gwybodaeth a gwella eich cyflogadwyedd.

Eich llyfrgellwyr pwnc sydd yn gyfrifol am y LibGuides ac maen nhw yma i’ch helpu gydag adnoddau academaidd ac arbenigol ar gyfer eich astudiaethau. Gallant eich helpu i ganfod a gwerthuso’r wybodaeth sydd ei hangen arnoch a’ch helpu i’w chyfeirnodi’n gywir. Chwiliwch am fanylion cyswllt eich llyfrgellydd ar dudalen ein Llyfrgellwyr Pwnc.

Benthyg DFDs Cewch fenthyg DFDau am ddim o’r casgliad DFD mawr ar Lefel F. Edrychwch drwy’r hyn sydd ar gael yn Primo, catalog y llyfrgell.

Y casgliad o DFDau

Darllen yn Well – Casgliad Lles Mae Casgliad Lles y llyfrgell yma i’ch cynorthwyo i ddeall a rheoli llawer o gyflyrau iechyd meddwl cyffredin neu deimladau a phrofiadau anodd. Mae’r teitlau sydd wedi eu cynnwys yn y casgliad ar y rhestr Darllen yn Well, yn llyfrau ac e-lyfrau ac maent wedi’i threfnu yn ôl meysydd pwnc er mwyn eich helpu i ddod o hyd i’r hyn sydd ei angen arnoch.

Gwyliwch y fideo fer hon i ddysgu rhagor:

Casgliad Llên Plant

Colourful books from the Children's Literature Collection on a table on Level F of the Hugh Owen Library
Llyfrau lliwgar o’r Casgliad Llên Plant yn cael eu harddangos ar Lefel F yn Llyfrgell Hugh Owen

Os ewch chi lawr i Lyfrgell Hugh Owen heddiw…. …byddwch chi’n siŵr o ddod o hyd i’n harddangosfa ddiweddaraf o lyfrau o’r Casgliad Llên Plant!

Dewch felly i archwilio’r casgliad sydd yn cynnwys detholiad da a diddorol o ffuglen i blant yn Gymraeg ac yn Saesneg. Mae’r llyfrau yn amrywio o lyfrau lluniau a llenyddiaeth gyfoes i blant, i ffuglen i oedolion ifanc – o ddreigiau i dywysogesau, o fôr-ladron i estroniaid a phopeth sydd rhyngddynt!

Bydd y casgliad yn arbennig o ddefnyddiol ichi os ydych yn astudio TAR neu Astudiaethau Plentyndod/Addysg. Dewch o hyd i’r casgliad yn Llyfrgell Hugh Owen ar Lefel F yn nod dosbarth PZ neu borwch y casgliad ar Primo, catalog y llyfrgell yma.

Aseiniadau: O Adnoddau i Gyfeirnodau

A book and notepadParatowyd y modiwl Aseiniadau: O Adnoddau i Gyfeirnodau gan y Llyfrgellwyr Pwnc yn y Brifysgol i ddatblygu sgiliau llythrennedd gwybodaeth allweddol sy’n hanfodol ar gyfer astudiaeth academaidd – o ddod o hyd i ddeunyddiau academaidd o safon uchel i ddyfynnu adnoddau’n gywir yn eich aseiniadau. Mae’r modiwl ar gael ar Blackboard i bob myfyriwr.

Ar hyn o bryd mae’r modiwl yn cynnwys tair adran:

Canllaw y Llyfrgell a TG
• Darparu popeth y mae angen i chi ei wybod am ddechrau arni gyda gwasanaethau a chasgliadau llyfrgell.
• Cwis i ymarfer defnyddio adnoddau’r llyfrgell.

Cyfeirnodi ac ymwybyddiaeth Llên-ladrad
• Eich helpu i ddeall pwysigrwydd cyfeirnodi cywir; sut i greu dyfyniadau a chyfeiriadau cywir; sut i reoli eich dyfyniadau gan ddefnyddio offer meddalwedd cyfeirnodi a sut i ddehongli eich Adroddiad Tebygrwydd Turnitin.
• Mae’r canllaw hwn yn cynnwys cwis sy’n eich galluogi i ymarfer y sgiliau yr ydych wedi’u dysgu gan ddefnyddio’r dull cyfeirio penodol a bennwyd gan eich adran

Llythrennedd Newyddion a’r Cyfryngau
• Mae’r canllaw hwn yn helpu i ddatblygu sgiliau hanfodol wrth werthuso’r wybodaeth a ddefnyddiwn ar-lein. Byddwch yn dysgu sut i ddiffinio cysyniadau allweddol megis rhyddid i lefaru, camwybodaeth, twyllwybodaeth a sensoriaeth; deall cysyniadau dethol a rhagfarn yn y cyfryngau a sut i adnabod newyddion ffug.
• Mae’r canllaw hwn yn cynnwys cwis sy’n eich galluogi i brofi’r wybodaeth yr ydych wedi’i chael.

Bydd canllawiau a chwisiau pellach yn cael eu hychwanegu at y modiwl yn y dyfodol.
Os oes angen arweiniad arnoch wrth ddefnyddio’r modiwl, os oes gennych unrhyw gwestiynau am ddefnyddio casgliadau a gwasanaethau’r llyfrgell neu os oes gennych unrhyw adborth, cysylltwch â: llyfrgellwyr@aber.ac.uk / 01970 621896