Eich Llyfrgellwyr Pwnc: Rhowch Hwb i’ch Astudiaethau gydag Arf Cyfrinachol y Llyfrgell!

Croeso (nôl) i’r Brifysgol! P’un a ydych yn fyfyriwr newydd neu’n dychwelyd am flwyddyn arall, mae eich Llyfrgellydd Pwnc yma i’ch helpu i fanteisio i’r eithaf ar adnoddau’r llyfrgell yn Aberystwyth.

Mae gan bob adran lyfrgellydd pwnc (gellir dod o hyd i restr ohonynt yma)

Dyma rai o’r pethau y gallant eich helpu â hwy:

Dysgu eich ffordd o amgylch y llyfrgell.

Mynd i’r afael â chatalog y llyfrgell (Primo) gan gynnwys:

  • Dod o hyd i lyfrau ac erthyglau: Cael cymorth i ddod o hyd i lyfrau, erthyglau mewn cyfnodolion, a deunyddiau eraill ar gyfer eich gwaith.
  • Defnyddio Cronfeydd Data: Dysgu sut i lywio cronfeydd data academaidd i ddod o hyd i wybodaeth o safon uchel.

Deall sut i werthuso’r wybodaeth yr ydych chi’n dod o hyd iddi a sut i adnabod camwybodaeth bosibl.

Dysgu sut i gyfeirnodi a dyfynnu eich ffynonellau yn gywir mewn gwahanol arddulliau (APA, Harvard, MLA, ac ati)

Gallwch drefnu cyfarfod un-i-un gyda’ch llyfrgellydd yma, neu fel rheol bydd un o’r tîm ar ddesg Llawr F ar lawr uchaf Llyfrgell Hugh Owen rhwng 10yb a 5yp.

Am fwy o wybodaeth am wasanaethau’r llyfrgell gweler ein Canllawiau Llyfrgell yma.

Peidiwch â meddwl ein bod wedi anghofio am athrawon neu ymchwilwyr. Cysylltwch â’ch llyfrgellydd pwnc gydag unrhyw gwestiynau sy’n ymwneud â’r llyfrgell ac fe wnawn ein gorau i’ch helpu. Gallwch hefyd ddod o hyd i wybodaeth am ein Canllaw Llyfrgell i Athrawon yma, a’n Canllaw Llyfrgell i Ymchwilwyr yma.

Diwrnod Shwmae Su’mae

15 Hydref 2024

Heddiw ydy Diwrnod Shwmae Su’mae, sy’n ddiwrnod o ddathlu a hyrwyddo’r Gymraeg.

Cewch lawer o gyfleoedd i ddysgu ac i ddefnyddio’r iaith yma yn Aberystwyth, felly dyma gipolwg ar sut y gallwch chi wneud y mwyaf o’r cyfleoedd hyn.

Dysgu Cymraeg

Mae gwybodaeth am gyrsiau Cymraeg ym Mhrifysgol Aberystwyth ar gael ar wefan y Brifysgol. Am fwy o wybodaeth am wersi Cymraeg, cysylltwch â learnwelsh@aber.ac.uk neu ewch i learnwelsh.cymru.

Cofiwch, gallwch hefyd lawrlwytho ap, megis Duolingo, i ymarfer eich sgiliau rhwng y gwersi.

Adnoddau Llyfrgell

Os ydych wedi cychwyn ar eich taith i ddysgu Cymraeg, yn meddwl am fentro, neu os ydych yn siaradwr Cymraeg ac am roi sglein ar eich sgiliau, mae gan y llyfrgell ystod eang o adnoddau defnyddiol a diddorol.

Ewch i’r Casgliad Celtaidd ar Lefel F yn Llyfrgell Hugh Owen ac mi ddewch o hyd i filoedd o lyfrau i’ch helpu i ymarfer a datblygu eich sgiliau darllen a siarad – o nofelau gyda geirfa, i lyfrau gramadeg, i gyrsiau iaith cyflawn.

A chofiwch ddweud su’mae a mwy wrth staff y Llyfrgell! Cewch adnabod y rhai sy’n siarad neu’n dysgu Cymraeg yn ôl eu laniardiau a’u bathodynnau ‘Siarad Cymraeg’

Astudio a Gweithio trwy Gyfrwng y Gymraeg

Mae’r cyfoeth o adnoddau datblygu sgiliau SgiliauAber ar gael yn y Gymraeg a’r Saesneg. Mae’r llyfrgellwyr yn cynnig gweithdai yn y ddwy iaith hefyd – cynhelir gweithdai yn iaith eu teitl ar y dudalen restru: https://www.aber.ac.uk/cy/aberskills/skills-workshops/

Piciwch draw i’n Blog Sgiliau Digidol i gael rhai awgrymiadau ar gyfer gwneud gweithio yn Gymraeg ar eich cyfrifiadur yn llawer mwy hwylus.: https://wordpress.aber.ac.uk/digital-capabilities/cy/2024/03/01/gweithio-ar-eich-cyfrifiadur-yn-gymraeg/

Ac a wyddoch chi? Gallwch ddefnyddio’r rhan fwyaf o systemau a gwasanaethau GG gan gynnwys Primo, Libguides a Rhestrau Darllen Aspire yn Gymraeg neu yn Saesneg. Cliciwch ar yr iaith ar ochr dde uchaf y dudalen we neu ar eicon y byd i newid rhwng ieithoedd.

UMCA – Undeb Myfyrwyr Cymraeg Aberystwyth

Mae UMCA yn darparu llais a cymuned i fyfyrwyr Cymraeg eu hiaith, dysgwyr a’r chwilfrydig! Maen nhw hefyd yn cynnal digwyddiadau Cymraeg eu hiaith a digwyddiadau diwylliannol, ac yn rhoi cyfle i ddysgwyr gwrdd ac ymarfer eu Cymraeg gyda siaradwyr Cymraeg. Dilynwch UMCA ar y cyfryngau cymdeithasol i ddysgu rhagor.

DA a’r Llyfrgell – Wythnos dau. Adolygiad Offeryn: ChatGPT

Y dyddiau hyn mae’n teimlo fel na all munud basio heb i rywun sôn am Ddeallusrwydd Artiffisial. Mae fel pe bai wedi bod yn rhan o’n bywydau bob dydd erioed! Ond credwch neu beidio, dim ond ers tua 18 mis y mae ChatGPT OpenAI wedi ymddangos a chychwyn y chwyldro DA (neu’r holl chwiw DA, gan ddibynnu ar eich safbwynt!)

Pa bynnag derm sydd orau gennych, ni fydd DA yn diflannu yn fuan, felly yn ystod yr wythnosau nesaf byddwn yn ystyried rhai o’r offer DA cynhyrchiol mwyaf poblogaidd. Byddwn yn adolygu rhai o’u nodweddion, yn trafod eu cyfyngiadau, ac yn darparu ychydig o awgrymiadau cyflym ar sut i’w defnyddio’n effeithiol.

Gan mai ChatGPT oedd yr offer DA cynhyrchiol cyntaf i ddal dychymyg pobl, beth am edrych yn agosach ar yr hyn y gall ei wneud, a sut y gallwch chi fanteisio i’r eithaf arno.

Fel y mae’r enw’n awgrymu, mae ChatGPT (yn yr un modd â nifer o’r offer DA y byddwn yn edrych arnynt yn y gyfres hon) wedi’i gynllunio ar gyfer sgwrsio. Mae ei ryngwyneb syml yn galluogi defnyddwyr i ryngweithio ag offer DA sydd wedi’i hyfforddi ar lawer iawn o ddata. Mae’r hyfforddiant hwn yn caniatáu iddo gynhyrchu ymatebion tebyg i ymatebion pobl i ysgogiadau (gall ysgogiad fod yn gwestiwn, yn ddatganiad, neu’n orchymyn sy’n llywio’r DA i gynhyrchu ymateb.) Am fwy o wybodaeth, ewch i’n Canllaw DA.

Dyma edrych yn agosach ar yr hyn y gall ChatGPT (ac offer DA eraill) ei wneud:

  • Ateb cwestiynau: Gall ChatGPT ddarparu gwybodaeth ac esboniadau ar amrywiaeth o bynciau, gan ei wneud yn adnodd defnyddiol ar gyfer dysgu.
  • Cynhyrchu Cynnwys Ysgrifenedig: Mae ChatGPT yn wych ar gyfer goresgyn rhwystrau awdur (writer’s block) ac ar gyfer gwirio eich ysgrifennu o ran gramadeg, sillafu, eglurder, ac arddull.
  • Crynhoi Gwybodaeth: Gall gymryd testunau hir a’u cyddwyso i grynodebau byrrach, gan eich helpu i amgyffred y prif bwyntiau’n gyflym.
  • Cyfieithu Ieithoedd: Gall ChatGPT gyfieithu testun o un iaith i’r llall, gan ei gwneud hi’n haws i bobl gyfathrebu a deall ei gilydd.
  • Cymryd rhan mewn sgyrsiau: Gall yr offer efelychu sgyrsiau, gan ei gwneud hi’n ffordd hwyliog o ymarfer sgiliau iaith, paratoi ar gyfer cyfweliad swydd, neu gael sgwrs gyfeillgar.

I gael rhagor o wybodaeth am yr hyn y gall offer DA megis ChatGPT ei wneud, ewch i’n Canllaw DA.

Gall defnyddio ChatGPT fod yn ddefnyddiol (ac yn hwyl!) ond cofiwch fod yna anfanteision i’w ddefnyddio hefyd.

Er enghraifft:

  • Gwybodaeth gamarweiniol: Gall ChatGPT weithiau ddarparu atebion anghywir, hen neu ragfarnllyd, a allai effeithio ar ansawdd eich gwaith neu eich dealltwriaeth.
  • Gor-ddibyniaeth ar dechnoleg: Gall dibynnu gormod ar ChatGPT lesteirio meddwl beirniadol a chreadigrwydd, gan y gallai defnyddwyr ddibynnu arno am atebion yn hytrach na datblygu eu syniadau eu hunain.
  • Risgiau Llên-ladrad: Gall myfyrwyr ddefnyddio DA i gynhyrchu cynnwys nad yw’n eiddo iddynt hwy, gan arwain at broblemau llên-ladrad.

I gael rhagor o wybodaeth am anfanteision defnyddio offer DA megis ChatGPT, ewch i’n Canllaw DA.

 

Awgrymiadau Da ar gyfer Defnyddio Chat GPT:

  • Byddwch yn glir ac yn benodol: Pan fyddwch chi’n gofyn cwestiwn i ChatGPT neu’n rhoi tasg iddo, byddwch mor glir a manwl â phosibl. Po fwyaf penodol ydych chi, gorau oll y gall y DA ddeall yr hyn sydd ei angen arnoch a darparu ymateb perthnasol.
  • Dechreuwch yn syml: Dechreuwch gyda cheisiadau syml. Os oes gennych gwestiwn neu dasg gymhleth, torrwch hwy i lawr i rannau llai. Mae hyn yn helpu ChatGPT i ganolbwyntio ar un peth ar y tro, gan arwain at atebion gwell.
  • Defnyddiwch gwestiynau dilynol: Gall ChatGPT gynnal cyd-destun sgwrs felly peidiwch ag oedi cyn gofyn cwestiynau dilynol neu roi manylion ychwanegol ar ôl yr ymateb cychwynnol. Mae hyn yn eich galluogi i fireinio’r sgwrs a chael gwybodaeth fwy cywir neu wedi’i theilwra.

I gael rhagor o wybodaeth am y ddefnyddio ChatGPT yn effeithiol, ewch i’n Canllaw DA.

Ychydig o gafeatau:

  • Nid yw Prifysgol Aberystwyth yn cymeradwyo unrhyw un o’r offer DA hyn ar hyn o bryd.
  • Rhaid i chi ddilyn y canllawiau ar ddefnyddio DA a gyhoeddir gan eich adran (lle bônt ar gael)

Yn ein blog nesaf: byddwn yn edrych ar beirianneg ysgogiadau, a byddwn yn rhannu rhai awgrymiadau gwerthfawr ar sut y gall dylunio ysgogiadau effeithiol wella cywirdeb a pherthnasedd allbynnau DA.

IBIS World – Cronfa ddata o ymchwil marchnad-diwydiant cynhwysfawr

Ydych chi’n chwilio am ddata’r Deyrnas Unedig am ddiwydiant penodol? 

Rydym yn tanysgrifio i adnodd cynhwysfawr o’r enw IBIS World.  Mae bron i 13,000 o adroddiadau diwydiant ar-lein, sydd oll yn hawdd eu chwilio. 

Mae gan bob diwydiant ei adroddiad ei hun sy’n cael ei rannu i’r penodau canlynol; 

  • Cipolwg 
  • ⁠Perfformiad 
  • Cynnyrch a Marchnadoedd 
  • Dadansoddiad Daearyddol 
  • Grymoedd Cystadleuol 
  • Cwmnïau 
  • Amgylchedd Allanol 
  • Meincnodau Ariannol 

P’un a ydych yn chwilio am y cyflog cyfartalog ar gyfer y diwydiant hwnnw neu’n ceisio dod o hyd i’r marchnadoedd allweddol.  Mae’r wybodaeth yn cael ei chyflwyno mewn adrannau hylaw, gyda graffeg glir y gellir ei lawrlwytho. 

Esiampl o siart o IBIS World

Mae crynodeb defnyddiol ‘Cipolwg’ ar gyfer pob diwydiant yn y DU, sy’n rhoi cipolwg ar y refeniw, dadansoddiad SWOT a Chrynodeb Gweithredol manwl. 

Mae IBIS World ar gael ar y campws ac oddi arno 24/7 a gellir lawrlwytho’r adroddiadau yn llawn neu fesul pennod.  Cofiwch, os ydych chi’n defnyddio data IBIS World yn eich aseiniadau, mae’n rhaid cydnabod hyn.  Mae rhagor o gymorth ar gael yn ein Canllaw Cyfeirnodi a Llên-ladrad: https://libguides.aber.ac.uk/c.php?g=683637&p=5125158  

Am unrhyw gymorth pellach gyda’r adnodd hwn cysylltwch â llyfrgellwyr@aber.ac.uk  

SgiliauAber. Eich hyb sgiliau chi

Ydych chi eisiau datblygu eich sgiliau ysgrifennu academaidd, dysgu am y llyfrgell a’i hadnoddau, mynd i’r afael â chyfeirio, neu wella eich sgiliau cyflogadwyedd?

Newyddion da! Mae’r pynciau hyn a mwy yn cael sylw yn rhaglen Semester 1 SgiliauAber, sydd ar gael am ddim i bob myfyriwr ym Mhrifysgol Aberystwyth.

Cynhelir Gweithdai SgiliauAber drwy gydol y flwyddyn academaidd ac maent yn gymysgedd o sesiynau wyneb yn wyneb a sesiynau ar-lein. Mae’r rhan fwyaf o’r sesiynau ar gael yn Gymraeg ac yn Saesneg.

Cewch weld rhestr o’r holl weithdai ar wefan SgiliauAber. Ewch draw i weld beth sydd ar gael ac archebwch eich lle gyda chlic.

Os byddwch yn colli sesiwn ac eisiau dal i fyny, mae deunyddiau addysgu’r gweithdai sgiliau academaidd a llyfrgell ar gyfer 2023-2024 ar gael ar Blackboard o dan Mudiadau. Bydd deunyddiau addysgu’r gweithdai 2024-2025 yn cael eu llwytho yn fuan ar ôl y sesiynau.